Pod szyldem Od Redakcji zawarte zostało wprowadzenie do numeru „Chowanny”. Autor rozważa kwestię możliwości zmiany niekorzystnych tendencji edukacyjnych i społeczno-politycznych, posiłkuje się przy tym między innymi socjologią podmiotu Alaina Touraine’a, koncepcją sprawstwa Margaret Archer oraz refleksją na temat bezradności Williama Ayersa. Następnie z zamieszczonych w numerze tekstów wydobywa strukturę zmiany, dającej się pomyśleć wedle pięciu aspektów: transformacji, utopii, kryzysu, retrospekcji oraz twórczości.

W tekście metapedagogiczne konteksty transformacyjne w przestrzeniach działań i losów ludzkich omówiono z wykorzystaniem hermeneutyki, refleksji krytycznej, psychoanalizy, antropologii i projektu „humanistyki stosowanej”. Poruszono następujące problemy: 1) przemieszczanie dominanty wśród czynników w procesach i praktykach zawodowych, takich jak: dialog, racjonalność działań, rozumienie tradycji, wolności, zmiany, ideału przestrzeni działania; 2) transwersalność, dwoistość strukturalna i oscylacje wokół dylematów działania i dominant w rozwoju psychospołecznym; 3) pułapki, ograniczenia i luki w tradycyjnych ujęciach relacji między czynnikami w transformacji tożsamościowej człowieka, gubiące nieciągłości i napięcia wewnętrzne; 4) przełom antypozytywistyczny w rozumiejącym wyjaśnianiu procesów oraz troisty „efekt wybuchowy” w transformacjach reprezentacji emocjonalno-poznawczej podmiotów działających, w tym ich autotransformacji i przymierza interakcyjnego w działaniu; 5) inne ujęcia wskazanej konceptualizacji.

Można przyjąć, że dwa biblijne mity – o wyjściu Adama i Ewy z ogrodu Eden oraz o budowniczych wieży Babel – są interesującymi ekspresjami wyobraźni utopijnej, ponieważ opowiadają o dwóch miejscach, w których na dwa odmienne sposoby realizowano projekty wystarczająco doskonałego porządku społecznego. Współcześnie jednym z takich miejsc, które możemy rozumieć jako niejednoznaczny efekt realizacji utopii epoki rewolucji przemysłowej, jest szkoła – przestrzeń edukacji zaplanowana jako ważna część projektu wystarczająco doskonałego porządku społecznego. Dwa oryginalne odczytania – autorstwa Ericha Fromma i George’a Steinera – przywołanych biblijnych mitów  posłużą wzbogaceniu o nowe wątki i podejścia dyskusji o kondycji współczesnej szkoły oraz dyskursów pedagogiki krytycznej czy pedagogiki oporu i pedagogiki hermeneutycznej.

W artykule podjęto próbę wskazania symptomów kryzysu więzi międzyludzkich w perspektywie kryzysu kultury emocjonalnej. Trzonem analiz przyczyn i symptomów kryzysu więzi są pojęcia związane ze zwrotem emocjonalnym w kulturze (emotional turn) i dyskursywnym wymiarem życia afektywnego. Kryzys kultury emocjonalnej w tekście opisywany jest w wymiarze ochładzania intymności oraz postępującej indywidualizacji, która wypiera wspólnotowość celów i postaw. Główną tezą tekstu jest, iż inwazyjność dyskursów eksperckich oraz kultury konsumpcyjnej prowadzi do ochładzania wzorów kultury emocjonalnej, racjonalizowania sfery prywatnej i łamania obwarowań aksjonormatywnych, które regulują postawy społeczne, także w wymiarze tworzenia i utrzymywania więzi międzyludzkich. 

Autor artykułu omawia treść książki Zygmunta Mysłakowskiego z 1938 roku zatytułowanej Totalizm czy kultura, wskazuje przy tym na współbrzmienie zawartych w niej diagnoz sytuacji społeczno-politycznej końca lat trzydziestych XX wieku z Timothy’ego Snydera opisem drugiej dekady XXI wieku. Możemy dostrzec analogię między dynamicznym wzrastaniem totalizmów w okresie międzywojnia a mechanizmami, które obserwować można w Europie, Ameryce, Rosji współcześnie. Zygmunt Mysłakowski i Timothy Snyder nie pozostawiają złudzeń w opisach swoich teraźniejszości. Okazuje się jednak, że w książce Mysłakowskiego obok głównej linii wywodu w postaci uznania demokracji współwystępuje – w warstwie merytorycznej niezgodne z tym pierwszym – uznanie dla postaci wodza (marszałka Józefa Piłsudskiego). Autor tekstu omawia to napięcie jako kontekst diagnoz czasów nam współczesnych.

Celem tekstu jest ukazanie orientacji na pozytywne źródła rozwoju i twórczości oraz granic i transgresji w procesie samorealizacji. Przyjęte na potrzeby opracowania spojrzenie uwzględniające zasoby, potencjały i możliwości jednostki – w oglądzie procesu samorealizacyjnego – promuje rozwojową wizję człowieka – jako osoby aktywnej, twórczo przekształcającej zarówno swoje otoczenie, jak i samą siebie. Motywacja człowieka do wprowadzania kreatywnych zmian i dążenia do osiągnięć jest związana z ludzką transgresyjnością. Natura samorealizacji w ujęciu Abrahama Maslowa jest zbliżona do natury transgresji w koncepcji Józefa Kozieleckiego. Zakłada ona, że człowiek jest aktywnym sprawcą, a jego zachowanie stanowi działalność intencjonalną, autonomiczną, zorientowaną na cel i dążącą do wychodzenia poza możliwości. Przedstawiona w opracowaniu propozycja ujmowania samorealizacji ma służyć do optymalizacji rozwoju człowieka, ale też pozwalać na poszerzanie granic Ja: przez proces samorealizacji – do działań transgresyjnych, w kierunku twórczych kompetencji.

W artykule podjęto temat cielesnych aspektów kryzysu emocji i kryzysu więzi. Rozważania opierają się na socjologicznej teorii emocji Thomasa J. Scheffa oraz Suzanne Retzinger, którzy podkreślali znaczenie więzi społecznych w rozwiązywaniu konfliktów i radzeniu sobie z trudnościami. Każda odczuwana emocja ma swój odpowiednik motoryczny w ciele, które pamięta traumatyczne doświadczenie oraz, szeroko rozumiane, konflikty i wynikające z nich obciążenia. Gdy nagromadzone emocje nie znajdują ujścia, ciało może chorować. Aby temu zapobiec, istotne są interwencje psychologiczne z równoległą pracą na poziomie ciała. Studia przypadków, które są ważną częścią opracowania, ukazują, w jaki sposób – poprzez choreoterapię i czynniki leczące – kryzysowość zmienia znaczenie, a napięcia emocjonalne minimalizują się.

W recenzji omówiono książkę Doroty Koczanowicz Pozycja smaku. Jedzenie w granicach sztuki, która zawiera interpretację tekstów zebranych przez jej autorkę w celu odpowiedzi na pytanie: Czy jedzenie jest sztuką?