Archiwalny numer

Nr 7 (2003)

ER(R)GO nr 7 (2/2003) - kanibalizm w kulturze

Er(r)go,
zjadanie ciała bliźniego — bliższe nam niż się wydaje (pijemy wszakże krew i spożywamy ciało) — stawia nas nie tylko wobec dylematów teologicznych (czemu akurat ta metafora?), ale także osobistych: czy toż-samość jest w istocie samością, nie zaś kanibalistycznym pochłanianiem innego? Pochłanianiem dwojakiego rodzaju: symbiotycznym, bo przez innego istniejemy konsumując jego dyskursywną (i nie tylko) tkankę, i opozycyjnym, bo żywimy się innym jako wrogiem, by swą toż-(samość?) określić i usytuować w świecie (a inaczej, w metaforyczno-literalnym łańcuchu pokarmowym). "Metafizyka mięsa zwraca naszą uwagę na pewne prawo ludzkiego istnienia, wedle którego z chwilą, kiedy jesz, jesteś także jedzonym, i w ten sposób określa życie jako «ucztę kanibali»: proces wymiany, w którym ciało jest ciałem w równej mierze jak mięsem" (Marta Zając).

Kanibalizm wiele ma imion. Niewinne (?) "pożerał ją oczyma" przerodziło się w ostatnich dziesięcioleciach w metaforę kanibalizmu miłosnego, niebezpiecznie dosłownego od czasów Jeffreya Dahmera; tęskne usta jak maliny, nabrzmiałe i karminowe, utraciły spokój banału. Ale nie trzeba ust, by wchłonąć ciało innego. Transplantacja organów otwiera nowe obszary technologii kanibalizmu — kanibalizm technologiczny. od czasów osiemnastowiecznej propozycji Jonathana Swifta, by biedota irlandzka zaczęła hodować dzieci na smakołyki dla bogaczy (co wówczas sprawnie rozwiązałoby problem głodu wszystkich warstw), powraca symbolika kanibalizmu ekonomicznego jako metafory kapitalizmu, szczególnie podsycana przez konsumeryzm. Najbezpieczniej nam jednak w zaciszu kanibalizmu dyskursywnego, choć postmodernizm zjada wszystko, nawet siebie; na szczęście jednak "debata na temat kanibalizmu dawno już przyćmiła fakt rzeczywistego spożywania człowieka przez człowieka" (Jacek Mydla, William Arens). Facecjonistom pozostaje jednak zawsze kanibalizm polityczny, no bo w sejmie znowu się pożarli. 

Poza żartem i ironią pozostaje pytanie o trwałość i nieustępliwość metaforyki antropofagicznej w kulturze i o nieustanną fascynację tym szczególnym rodzajem praktyki kulinarnej.

W dziale "varia — kontynuacje — antycypacje" szkic Katarzyny Bazarnik zapowiada jeden z przyszłych numerów "Er(r)go", który poświęcony będzie liberaturze.

Wojciech Kalaga

Liczba artykułów: 25

Cały numer

ER(R)GO nr 7 (2/2003) - kanibalizm w kulturze

Redakcja Er(r)go
Język: PL | Data publikacji: 01-10-2003


strony redakcyjne

Strona tytułowa i spis treści

Język: PL | Data publikacji: 01-10-2003


wstęp

Er(r)rgo...

Wojciech Kalaga
Język: PL | Data publikacji: 01-10-2003 | Abstrakt


rozprawy - szkice - eseje

Akwinata, Kaliban i Piętaszek na wspólnym bankiecie? Ścieżki i bezdroża antykanibalizmu

Jacek Mydla
Język: PL | Data publikacji: 01-10-2003 | Abstrakt

C(i)ałopalenie słowa, albo o dwóch metafizykach

Marta Zając
Język: PL | Data publikacji: 01-10-2003 | Abstrakt

Widmo i widowisko kanibalizmu w społeczeństwie konsumpcyjnym

Lance Rhoades
Język: PL | Data publikacji: 01-10-2003 | Abstrakt

W imię miłości. Jeffrey Dahmer i zakochani kanibale

Katarzyna Ancuta
Język: PL | Data publikacji: 01-10-2003 | Abstrakt

Kanibalizm w literaturze odczytany przez pryzmat konkretnych części ciała

Kathryn Radford
Język: PL | Data publikacji: 01-10-2003 | Abstrakt

Zabijanie opowieści. Dyskurs kanibalistyczny w historii i literaturze ludu Basotho

Johan van Wyk
Język: PL | Data publikacji: 01-10-2003 | Abstrakt

Skromne propozycje i miłość doskonała. Metaforyczny, dosłowny i wirtualny kanibalizm w społeczeństwie kapitalistycznym

Helen Day
Język: PL | Data publikacji: 01-10-2003 | Abstrakt

Ugryź mnie! Kanibalizm jako metoda przekładu

Stephen Tapscott
Język: PL | Data publikacji: 01-10-2003 | Abstrakt

Kiedy już zjemy nasze uszy

Sławomir Masłoń
Język: PL | Data publikacji: 01-10-2003 | Abstrakt


varia - kontynuacje - antycypacje

Czas trzeci: obraz-czas

Joanna Spalińska-Mazur
Język: PL | Data publikacji: 01-10-2003 | Abstrakt

Krótkie wprowadzenie do literatury

Katarzyna Bazarnik
Język: PL | Data publikacji: 01-10-2003 | Abstrakt

Kto to, kto tu, kto tam

Anna Gomóła
Język: PL | Data publikacji: 01-10-2003 | Abstrakt


omówienia - komentarze - opracowania

Kłopoty z Derridą

Jacek Gutorow
Język: PL | Data publikacji: 01-10-2003 | Abstrakt

U źródeł agresji. Eli Sagana psycho-antropologiczne spojrzenie na przemoc w kulturze

Marcin Sarnek
Język: PL | Data publikacji: 01-10-2003 | Abstrakt


przekłady

O kanibalach

Michel de Montaigne
Język: PL | Data publikacji: 01-01-2002 | Abstrakt

Wieloznaczność rozwoju

Eli Sagan
Język: PL | Data publikacji: 01-01-2002 | Abstrakt


recenzje

Zjadanie innego. Symboliczny kanibalizm w umysłowości zachodniej

Jacek Mydla
Język: PL | Data publikacji: 01-10-2003 | Abstrakt

Chłopaki nie płaczą?

Adam Przystolik
Język: PL | Data publikacji: 01-10-2003 | Abstrakt

Apologia tyrana jako kolaps refleksji

Ewa Łukaszyk
Język: PL | Data publikacji: 01-10-2003 | Abstrakt


noty o książkach

Noty o książkach

Paweł Jędrzejko
Język: PL | Data publikacji: 01-10-2003 | Abstrakt


summaries in english/streszczenia w języku angielskim

Summaries in English

Język: PL | Data publikacji: 01-10-2003 | Abstrakt


stopka redakcyjna

Stopka redakcyjna

Język: PL | Data publikacji: 01-10-2003 | Abstrakt


Nr 49 (2024)
Opublikowane: 2024-12-30


ISSN: 1508-6305
eISSN: 2544-3186
Logo DOI 10.31261/errgo

Wydawca
University of Silesia Press | Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego i Wydawnictwo Naukowe "Śląsk"

Licencja CC

Licencja CC BY-SA

Ta strona używa pliki cookie dla prawidłowego działania, aby korzystać w pełni z portalu należy zaakceptować pliki cookie.