Strona redakcyjna

Spis treści

Omówienie zawartości numeru

HISTORYCZNE ASPEKTY SEMANtYKI CELOWNIKA

Streszczenie

W artykule przedstawiono historię użycia form celownika, która pozwala hipotetycznie odtworzyć kształtowanie się jego semantyki. Szczególną uwagę zwrócono uwagę na jego najstarsze znaczenie — przestrzenne. Autor konstatuje, że w wyniku utraty znaczenia przestrzennego, przypadek ten we współczesnym języku rosyjskim funkcjonuje jako:— celownik z pozostałościami dawnego użycia przestrzennego (obiekt „myślowego dotknię-cia”);— celownik z ogólnym znaczeniem adresata;— celownik jako konstrukcja zdania prostego z ogólnym znaczeniem agensa.Oprócz rysu historycznego, przytoczono przykłady znaczeń form celownika we współczesnym języku rosyjskim, które tworzą barwny i jednocześnie zagmatwany obraz tego przypadka.

HISTORICAL SEMANTIC FEATURES OF THE DATIVE IN RUSSIAN

Summary

Semantic meaning, which is expressed in contemporary Russian by means of dative constructions, represents a very varied and complex subject. Historical study of the dative form’s use enables us to hypothesise their original semantics.In old Russian, the connection between words and their syntectical placement in a sentence was different in comparison with the situation in present day language. Particularly noticeable are differences in syntactical constructions such as (verbal) governance. the nominative form’s role in a sentence is the function of the subject and nominal predicate. Indirect cases most often express the object and less often the adverbial, and with the noun, function as an attribute. thus indirect cases determined by a verb, and indirect cases which are dependant on a noun, adjective and numeral, are distinguished. throughout the historical development of Russian there were essential changes in the system of (verbal) governance and the meanings of some of the simple and prepositional cases have changed. these changes have come about due to a general tendency of the language to become more specific by attempting to express the exact meaning. the scope of relationships expressed by simple cases, cases without prepositions , and non-prepositional cases decreased. Non-prepositional cases were replaced by constructions with various prepositions. At the same time the semantics of each preposition were reduced, mainly their polysemy, which was the cause of many a misinterpretation in expression. Specific examples of general statements are given in the article. 

GRA JĘZYKOWA W tYtUŁACH PRASOWYCH

Streszczenie

W niniejszym artykule podjęto próbę opisania podstawowych chwytów stylistycznych, wykorzystywanych przez dziennikarzy we współczesnych rosyjskich tytułach prasowych, szczególnie uwzględniając elementy gry językowej. ta ostatnia jest rozumiana przez autorów jako taki dobór środków wyrazu na wszystkich poziomach języka, który pozwala mówiącemu na celowe wywoływanie u czytelnika niebanalnych (niestereotypowych), zwykle żartobliwych asocjacji przedmiotowych i językowych.Materiał został zaczerpnięty głównie z internetowych wydań ogólnopaństwowych i regionalnych gazet i czasopism „Амурская заря” (Амурск), „Аргументы u факты”, „Арсеневские вести” (Ар-сеневск), „Коммерсант”, „Час пик” (Санкт-Петербург) i „Челябинск пресс” (Челябинск) w latach 2000–2005. Dodatkowo wykorzystano drukowane wydania gazety „Аргументы u факты”.

LANGUAGE PLAY IN NEWSPAPER HEADLINES

Summary

the article deals in general with the actual problems of language expressivity in contemporary Russian press, particularly with usage of language play in headlines.By language-play is meant a purposeful selection of such lingual instruments which should invoke nontrivial (nonstereotypical) instrument-lingual associations by the reader and attract his attention.On particular lingual material acquired by excerption of electronic medial sources are shown most typical ways of language-play on particular language levels.

O ROSYJSKICH ODPOWIEDNIKACH CZESKICH NOMINALNO-WERBALNYCH GRUP SKŁADNIOWYCH Z CZASOWNIKIEM MÍT

Streszczenie

Pod pojęciem nominalno-werbalnej grupy składniowej typu mít vliv — иметь влияние, mít problémy — испытывать проблемы autor rozumie zwroty opisujące, składające się z formalnego czasownika i rzeczownika abstrakcyjnego.W artykule omówione zostały możliwości wyrażania w języku rosyjskim różnorodnych odcieni znaczeniowych czeskich nominalno-werbalnych grup składniowych (NWGS), których podstawę stanowi formalny czasownik mít z pomocą różnorakich ekwiwalentów czasownikowych tworzących część rosyjskich NWGS.Wśród formalnych czasowników w czeskich NWGS czasownik mít (z bardzo szerokim znaczeniem) absolutnie dominuje (tworzy w przybliżeniu 30% wszystkich badanych grup składniowych). Jednak dystrybucja jego rosyjskiego odpowiednika — czasownika иметь, jest o wiele mniejsza i to również odnosi się do NWGS (częstość użycia czeskiego czasownika mít w przybliżeniu jest sześć razy większa).Jak pokazała analiza, rosyjski czasownik иметь nie zawsze dominuje nawet w stylu książkowym. Zamiast niego (lub niekiedy paralelnie) nierzadko używane są inne czasowniki (szczególnie носить, обладать, пользоваться itd.)Zaproponowana w niniejszy artykule koncepcja stanowi pierwszą próbę opisu grup składniowych. Rezultaty analizy mogą być wykorzystane w metodach, których zadaniem jest kompleksowy opis i użycie konfrontowanych konstrukcji, jak również w przekładzie ustnym i pisemnym. Zdaniem autora, analogiczną konfrontację z językiem rosyjskim można przeprowadzić, porównując go z innymi językami, np. angielskim, niemieckim, polskim czy słowackim.

ON RUSSIAN EQUIVALENTS OF CZECH LEXICALISED VERBO-NOMINAL CONStRUCTIONS WITH VERB MÍT

Summary

Under the concept of lexicalised verbo-nominal constructions (VNC’s), e.g. mít vliv — иметь влияние, mít problémy — испытывать проблемы, the author understands set phrases consisting of a formal verb followed by an abstract noun. the paper deals with the possible ways of expression of the various semantic nuances of Czech VNC’s based on the formal verb mít by means of different verbal equivalents as part of Russian VNC’s. Among formal verbs occurring in the Czech VNC’s, the verb mít (with a very large meaning) is absolutely dominant — it accounts for approx. 30% of all the expressions. However, the only original Russian equivalent of the present verb, the verb иметь, is far less widespread in general Russian and in the Russian VNC’s as well (the Czech verb mít is about six times more frequent). Instead of (or sometimes in parallel with) the verb иметь, other semantically more specific verbs are often used (notably, носить, обладать, пользоваться etc.). the conception suggested and discussed apparently represents the first attempt of its kind. the results obtained can be directly applied to methods used especially for the effective and comprehensive presentation and acquisition of these structures as well as in translation and interpretation practice. An analogical comparison with the Russian language may be carried out in other languages, e.g. in English, German, Polish, Slovak etc.

Z PROBLEMATYKI MODALNOŚCI I WYRAŻENIA MOŻLIWOŚCI, KONIECZNOŚCI I ZAMIARU W ROSYJSKICH TEKSTACH PRAWNICZYCH

Streszczenie

Język prawniczy jest najbardziej powszechnym środkiem przekazywania informacji prawnych. teksty prawnicze są jednymi z najważniejszych ze społecznego punktu widzenia.Modalność jest istotną cechą każdej wypowiedzi. W tekstach prawniczych różne jej odcienie są wyrażane głównie za pomocą czasowników i predykatów modalnych.Uwzględniając nakazowy i normatywny charakter tekstów prawniczych, można w nich znaleźć również inne mniej widoczne środki wyrażenia możliwości, konieczności i zamiaru.

MODALITY — EXPRESSING POSSIBILITY, NECESSITY AND INTENTION IN RUSSIAAN LEGAL TEXTS

Summary

Legal language is the most usual code of conveying legal information. Because of their social importance, legal documents belong to the most relevant texts. Modality is one of the constitutive features of each text, legal documents included. For expressing different shades of modality mainly modal verbs, modal adverbs and modal adjectives are used in legal documents. Considering the prescribing and obligatory character of legal documents there are also other less explicit ways of imposing obligations and conferring rights. 

SEMANtYCZNE ZRÓŻNICOWANIE OBRAZU ŚWIĘtEJ SOFII W TWÓRCZOŚCI POETYCKIEJ WŁADIMIRA SOŁOWJOWA

Streszczenie

Władimir Sołowjow to wielki rosyjski myśliciel, dziennikarz i poeta drugiej połowy XIX w. Przez całe swoje życie zajmował się filozofią Wiecznej Kobiecości i wprowadzał jej podstawy filozo-ficzne do swojej poezji. Mistyczne spotkanie ze Świętą Sofią określiło jego duchowe poszukiwania i twórczość poetycką. Sołowjow widział w niej gnostyczną Sofię, Wieczną Kobiecość, ucieleśnienie Boga na ziemi, osobę Chrystusa. Przenikanie poszukiwań filozoficznych do twórczości poetyckiej można zaobserwować na przykładzie pól semantycznych związanych z różnymi znaczeniami obrazów Sofii, ich werbalnego i plastycznego wyrażenia. Poezja Sołowjowa pozostaje dopełnieniem i komentarzem jego filozoficznych poszukiwań.

SEMANTIC MANIFESTATIONS OF SAINT SOPHIA IN VLADIMIR SOLOVYEV´S POETRY

Summary

Vladimir Solovyev, a great Russian thinker, journalist, and poet, belongs to the Russian literary tradition of the last third of the 19-th century. Even during his lifetime his radiant personality affected not only his contemporaries but also the young literary newcomers. Vladimir Solovyev´s life was firmly grounded in his faith in Got, striving for men s returns to the divine essence of being. Saint Sophia as a symbol of „Eternal Womanhood” represented for him a mediator between Man — the Earth, and God — the Universe. this transposition of deep philosophical believes into poetic forms made a unigue message of a writer, not yet fully understood. Semantic fields that represent particular manifestations of Saint Sophia in Solovyev´s poetry are realised with various lexical symbols. those symbols produce specific semantic markings and stratification of Solovyev´s poetry.

RZECZOWNIKI RODZAJU MĘSKIEGO Z AKCENtEM RUCHOMYM LUB ODBIEGAJĄCYM OD NORM WSPÓŁCZESNEGO JĘZYKA ROSYJSKIEGO W POEZJI XIX WIEKU

Streszczenie

Autorka analizuje zmiany w akcentowaniu rzeczowników rodzaju męskiego w poezji XIX wieku a przykładzie utworów Apołłona Majkowa, Afanasija Feta i Nikołaja Niekrasowa w porównaniu ze współczesną akcentuacją rosyjskiego języka literackiego.

MALE NOUNS WITH MOVABLE STRESS OR OTHER STRESS PATTERNS DIFFERENT FROM CONTEMPORARY RUSSIAN IN THE 19th CENTURY POETRY

Summary

Author proves stress changes of masculine substantives during XIXth century. She is conducting a study stress traits of poetry of A. Maykov, A. Fet and N. Nekrasov in comparison with stress of current literary Russian language. 

UNIWERBIZACJA WYRAŻEŃ RZECZOWNIK + PRZYMIOTNIK WE WSPÓŁCZESNYCH ROSYJSKICH I CZESKICH CZASOPISMACH EKONOMICZNYCH (ASPEKT PORÓWNAWCZY)

Streszczenie

W artykule zanalizowano i porównano wyrażenia rzeczownik + przymiotnik we współczesnej rosyjskiej i czeskiej prasie ekonomicznej.Przedstawiono analizę strukturalno-semantyczną, leksykalno-semantyczną oraz etymologiczną zebranego materiału językowego.

UNIVERBISAtION OF NOUN-ADJECTIVE COLLOCATIONS IN CONTEMPORARY RUSSIAN AND CZECH BUSINESS MAGAZINES — COMPARATIVE APPROACH

Summary

In the article, the author analyses one of the types of Russian compounds, which are used in present Russian texts related to business, in comparison on with Czech. the first part of the paper is aimed at categorizing analytic adjectives and compounds, which are the result of the processes of abbreviating and composing. In the second part it is suggested that another category should be introduced due to the overlapping of the mentioned processes.

Z PROBLEMATYKI NIEPRZEKSZTAŁCALNOŚCI ROSYJSKICH ZDAŃ W STRONIE CZYNNEJ Z CZASOWNIKAMI ASPEKTU DOKONANEGO (NA TLE JĘZYKA CZESKIEGO)

Streszczenie

Jednym z zagadnień związanych z kategorią strony w języku rosyjskim jest nieprzekształcalność zdań w stronie czynnej, czyli niemożność ich pasywizacji. O ich nieprzekształcalności decyduje głównie semantyka leksykalna. Przekształcalność jest ograniczona przez niektóre leksykalne znaczenia czasowników, utratę wyrazistości ich znaczenia leksykalnego, użycie przenośne czy potoczne nacechowanie. Wśród przyczyn nieprzekształcalności ważne miejsce zajmują również czynniki gramatyczne — morfo-logiczne i syntaktyczne.

INABILITY TO TRANSFORM RUSSIAN SENTENCES IN PASSIVE VOICE CONTAINING ACTIVE VERBS (IN COMPARISON WITH CZECH)

Summary

One of the issues concerning the grammatical category of Russian verb voice is the irreversibility of active constructions, i.e., the impossibility to pasivize active constructions.the main role among reasons of irreversibility is played by lexical semantics. the possibility to be passivized can be restricted by certain lexical meanings of verbs, by weakening of their lexical meaning, by their use in metaphoric meaning and by usage of colloquial or non standard verbs.Grammatical factors influencing irreversibility are also important. they can be devided into morfological and syntactic ones. 

NOWA INTERPRETACJA KATEGORII ILOŚCI

Streszczenie

W artykule autorka, prezentując swoją monografię Funkcjonalno­semantyczne pole ilości w języku rosyjskim w porównaniu z czeskim, opisuje podstawowe środki wyrażenia (leksykalne, morfologiczne, leksykalno-morfologiczne, syntaktyczne i frazeologiczne) poszczególnych typów semantycznych określających ilość (ilość dającą się policzyć, ilość dającą się podzielić i ilość dającą się zmierzyć) w ramach funkcjonalno-semantycznego pola ilości.W centrum uwagi autora znalazły się także cechy typologiczne obu języków w wyrażaniu sto-sunków ilościowych.

CATEGORY OF QUANTITY IN NEW INTERPRETATION

Summary

In the article the author presents monograph The Functional­Semantic Field of Quantity in Rus­sian in Comparison with Czech. the monograph deals with the ways in which quantity is expressed by nominal word classes in Russian as compared with Czech. the aim of the work is to describe and analyse the basic means of expression (morphological, lexical, lexico-morphological, syntactic and phraseological) of individual types of quantity (countable, divisible, measurable) within the functional-semantic field of quantity. the monograph also focuses on the typological specificities of Russian and Czech in expressing quantitative relations.

ŚRODKI EKSPRESJI W TYTUŁACH PRASY BULWAROWEJ (NA PRZYKŁADZIE JĘZYKÓW ROSYJSKIEGO, CZESKIEGO I ANGIELSKIEGO)

Streszczenie

Celem artykułu jest analiza środków ekspresji w tytułach rosyjskiej, czeskiej i angielskiej prasy bulwarowej.Autorka wyszła z ogólnego założenia, że w stylu publicystycznym współistnieją dwie funkcje — informacyjna i perswazyjna, kształtowane przez ogólną sytuację społeczno-polityczną (np. podział na prasę „poważną” i bulwarową we współczesnych środkach masowego przekazu w Federacji Rosyjskiej). W materiale czeskim został scharakteryzowany chwyt intymizacji w formie dialogu potocznego, w językach rosyjskim i angielskim opisany kalamburowy sposób użycia języka.Zdaniem autorki, w języku czeskim dominuje funkcja fatyczna (bezpośrednie oddziaływanie), natomiast w rosyjskim i angielskim funkcja poetycka (gra z językiem, oddziaływanie uwarunkowane przez kontekst).

MEANS OF EXPRESSION IN HEADLINES OF TABLOID PRESS IN RUSSIAN, CZECH AND ENGLISH

Summary

the present paper is devoted to the characteristics of specific means of expressivity employed in the headlines of Russian, Czech and English tabloids. treatment of publicist style is based on the thesis of co-occurence of two contrastive functions (information, persuasion) subject to influence of the general social and political situation (e.g. the differentiation between quality and tabloid press in contemporary Russia). In Czech, intimization of spoken colloquial discourse is observed. In Russian and English, inconventional treatment of language is highlighted (wordformation, allusions). thus, fatic function appears to prevail in Czech tabloids (direct persuasion) whereas poetic function is typical of Russian and English tabloids (indirect, multilevel persuasion). 

Z PROBLEMATYKI RÓWNOWAŻNOŚCI KONSTRUKCJI Z NARZĘDNIKIEMW JĘZYKU ROSYJSKIM I CZESKIM

Streszczenie

Przedstawione w artykule rosyjskie syntaksemy с + Narzędnik, mające postać konstrukcji przyim-kowych z przyimkami wyrażającymi i niewyrażającymi relacji przestrzennych, zostały zanalizowane z uwzględnieniem: — znaczenia leksykalnego przyimka;— znaczenia leksykalnego użytego rzeczownika;— znaczeń kontekstualnych przyimka i przypadka, uwarunkowanych głównie semantyką predykatu;— znaczenia inwariantnego właściwego bezprzyimkowego przypadka;— kompleksowych charakterystyk, motywowanych relacjami na poziomie denotacyjnym. Skonstatowano, że odpowiednikami rosyjskiej syntaksemy c + Narzędnik w języku czeskim mogą być syntaksema s + Narzędnik, a także konstrukcje przyimkowe při + Miejscownik, v + Miejscownik, za + Dopełniacz, bezprzyimkowy narzędnik, biernik i ekwiwalenty typu …pokud jde o Biernik…, co se týká Dopełniacz, co do + Dopełniacz, z hlediska + Dopełniacz, spójnik а, przymiotniki, przysłówki oraz ekwiwalencja zerowa. 

THE EQUIVALENCE OF CONSTRUCTIONS WITH PREPOSITIONAL INSTRUMENTAL IN RUSSIAN AND CZECH

Summary

A functional-comparative analysis of free syntaxemes and syntaxemes determined by the syntactic structure of a sentence, represented by prepositional forms with sociative preposition c (c+Ins) in Russian and Czech texts supports their more frequent incidence in Russian. In both languages syn-taxemes had the same roles: free syntaxemes - the role of comitative 1, 2, 3, qualitative; syntaxemes determined by the syntactic structure of a sentence — the role of temporative 1, 2, temative and subject, participating in activity with another subject.In Czech the equivalents of a syntaxeme represented by c + Ins can be s + Ins as well as syntaxemes represented by other prepositional cases: při + Loc, v + Loc, za + Gen, prepotion­free instrumental and accusative, such equvivalents as …pokud jde o Acc…, co se týká Gen, co do + Gen, z hlediska + Gen, conjunction a, adjectives, adverbs and zero equivalent.In the case of comitative meanings represented by the prepositional case form c + Ins the premise is that it expresses coordination by the means of subordination, see мы с вами — мы и вы, já s bratrem — já a bratr.

O NIEKTÓRYCH MOŻLIWOŚCIACH TWORZENIA STRUKTURY WALENCYJNEJ Z DWOMA DOPEŁNIENIAMI W JĘZYKU ROSYJSKIM (W PORÓWNANIU Z CZESKIM)

Streszczenie

W artykule przedstawiono rezultaty analizy rosyjskich zdań dwuczłonowych, zbudowanych według czteroelementowego modelu Snom — Vf — Sak — Sdat, którego osnową jest struktura walencyjna z dwoma dopełnieniami. Analizy zdań rosyjskich dokonano w porównaniu z ich czeskimi odpowiednikami.Model Snom — Vf — Sak — Sdat tworzy sześć różnych struktur semantycznych. Dla każdej z nich przytoczone zostały zbiory czasowników, które mogą zajmować pozycję predykatu.Stwierdzono, że w obydwu językach badany model jest wysoce produktywny, a ponadto można zaobserwować duże podobieństwa w semantyce czasowników rosyjskich i czeskich, które rządzą jednocześnie biernikiem i celownikiem bez przyimka. Zwrócono również uwagę na występujące różnice.

ABOUT SOME OF POSSIBILITY OF REALIZATION OF VALENCY STRUCTURE WITH TWO OBJECTS (IN COMPARISON WITH CZECH LANGUAGE)

Summary

the article explores Russian major (subject-verb) sentences observing the Nnom-finiteV-Nacc-Ndat pattern in comparison with their Czech equivalents. the patterns create a 6 of various semantic stru-ctures. Each semantic structure is assigned a list of the verbs it may employ. the author concludes that the pattern show high productivity in Russian and in Czech and that both compared languages are considerably similar semantic content of verbs concerned. Such verbs are simultaneously com-plemented by the accusative case, without a preposition and the dative case, without a preposition, but the author also highlights some of existing differences.

„ДАВАЙТЕ ПОФОРУМИМСЯ!” — FORUM JAKO FORMA KOMUNIKACJI INTERPERSONALNEJ W INTERNECIE

Streszczenie

Autor analizuje forum internetowe jako formę komunikacji. Internet to nowy obszar komunikacji. Głównym czynnikiem, który określa specyfikę komunikacji w Internecie, jest elektroniczny charak-ter łączności. W związku z niektórymi sferami komunikacji w Internecie mówi się o kształtowaniu się nowego stylu języka — komputerowej formy języka mówionego, dla której charakterystyczna jest forma pisana, jednak w wyniku nieskrępowania i interaktywności posiada ona również cechy języka mówionego. Można zaobserwować kompensację środków niewerbalnych (prozodycznych i parajęzykowych). Komputerowa forma języka mówionego spotykana jest w poczcie elektronicznej, forach i czatach.Zanalizowane zostały również takie aspekty komunikacji jak temat, rozmówcy i ich wzajemne relacje, struktura tekstu komunikatu na forum oraz wybór środków językowych.

FORUM AS A MEANS OF COMMUNICATION ON THE INTERNET

Summary

the article deals with forum as genre of Netspeak. the Internet is a new communicative sphere. the main factor influencing communication via the Internet is its mediated character. With respect to some communicative situations in the Internet a new species of communication is spoken about — Netspeak or Computer Mediated Communication. It has features of both writing and speach plus some other properties. Compensation of non-verbal features of speach in writing. Netspeak is used in e-mail, forum and chat. Such features of CMC as topic, participants and their relationship, posts text structure and choise of lexis and grammar patterns is discussed, as well. 

O JEDNEJ FUNKCJI CZESKIEGO ADIEKTYWNEGO LEKSEMU ZAIMKOWEGO TEN W PORÓWNANIU Z JEGO ROSYJSKIM ODPOWIEDNIKIEM ЭТОТ

Streszczenie

Autorka artykułu w ujęciu konfrontatywnym czesko-rosyjskim rozpatruje frazemy i idiomy, których częścią składową jest leksem zaimkowy „ten / этот”.Na podstawie analizy zebranego materiału skonstatowano, że istnieje wyraźna asymetria w użyciu badanego leksemu w obu językach. Zdecydowana większość czeskich frazemów z zaimkowym leksemem „ten” nie jest zgodna ze swym funkcjonalnym odpowiednikiem zarówno w aspekcie formalnym, jak i w aspekcie motywacji. Ponadto liczba konstrukcji idiomatycznych z leksemami zaimkowymi w języku czeskim jest większa niż w rosyjskim.

ABOUT A FUNCTION OF THE CHECH ADJECTIVAL PRONOUN LEXEME TEN COMPARED WITH ITS RUSSIAN CONTERPART ЭТОТ

Summary

the author deals in her Czech-Russian comparative scheme with idioms, a part of which is formed by the pronoun lexems ten and этот. On the basis of study of excerpt materials she draws the conclu-sion, that there is a clear asymmetry in use of this lexeme in either language on following counts:1. Czech idioms containing the lexeme ten do not match in the majority of cases their Russian functional counterparts, neither as for form, nor as for causativeness.2. Frequency of use of the idiomatic structures containing the given pronoun lexeme is higher in Czech than in Russian.

PODOBIEŃSTWA I RÓŻNICE W ZNACZENIU I UŻYCIU CZASOWNIKÓW ДАТЬ — DÁT, ДАТЬСЯ — DÁT SE W JĘZYKU ROSYJSKIM I CZESKIM

Streszczenie

W artykule przedstawiono zasadnicze podobieństwa i różnice w użyciu czasowników дать — dát, даться — dát se w języku rosyjskim i czeskim, uwzględniając różne schematy ich łączliwości składniowej.Zwrócono uwagę na zjawisko częstszego występowania w ruszczyźnie licznych połączeń wyrazo-wych, zawierających czasownik дать z rzeczownikiem odsłownym i stanowiących całość znacze-niową. to zjawisko, zdaniem autora, wskazuje na tendencję do analityzmu w języku rosyjskim. Starając się dociec przyczyn różnic występujących między badanymi językami, autor podkreśla wpływ niemczyzny na czeszczyznę, o czym świadczą m.in. czeskie konstrukcje z czasownikiem dát w połączeniu z okolicznikiem miejsca (kierunku).

THE CASES OF COINCIDENCE AND DIFFERENCE IN THE MEANING AND USE OF THE VERBS ДАТЬ — DÁT, ДАТЬСЯ — DÁT SE IN RUSSIAN AND CZECH

Summary

the use of the Russian verb  дать and its Czech analogue dát is full identical only in the proper meaning of both verbs, i.e. if they are connected with a dative object designating a person.the Russian verb дать used in broad meaning and connected  with a deverbative noun turns into component of an analytical semantic unit which is represented  by sole full-value verb in Czech. Such expressions are symptoms of the tendency to analytism in Russian in the same way as similar constructions with some other verbs of broad meaning and nominal phrases.On the other hand, the Czech verb dát commonly occurs in connection with an adverbial phrase  while in Russian verbs of more concrete meaning are used in such cases. Such constructions correspond to similar expressions in Germanthere are various differences in the use of the reflexive variants dát se — даться.