Archiwalny numer

No. 4 (2022)

The Nobel Prize Laureates

Published: 2022-06-30
Tragedia sztokholmska – tak w 1996 roku o Nagrodzie Nobla mówiła polska laureatka tej nagrody w dziedzinie literatury – Wisława Szymborska. I było z pewnością w tym stwierdzeniu, oprócz pewnej kokieterii podszytej sarkazmem, wiele niekłamanej racji. Bo jeśli ceniący sobie spokój literat miałby na wieki utracić ten azyl codziennych rytuałów, to Nagroda Nobla z pewnością rozbije w pył pisarską pustelnię i skieruje snop reflektorów publicznej uwagi na nowego „celebrytę”. A decyduje o tym wyborze gabinetowa rada kilku dosyć przypadkowych ekspertów o reputacji często „podcinanej” plotkami i towarzyskimi skandalikami. I jakby na przekór tej wiedzy – każdy kulturalny człowiek musi w ciągu kilku miesięcy odrobić noblowską lekcję i doczytać jeszcze jeden twórczy korpus tekstowy. Chyba że wybór Akademii Królewskiej okaże się tak egzotyczny, że tłumaczeń szukać ze świecą... Bywało przecież i tak – wszak sztokholmska rada dba o należyty suspens, i poruszając się ruchem szachowego konika, czasami zupełnie zaskakuje giełdowych bukmacherów (book-macherów?). Właściwie to ważniejsze od pytania „kto dostał”, pozostaje retoryczne narzekanie „kto nie dostał” – sarkanie częstokroć pełne złości, zawiści i rezerwy wobec zwycięzcy. Bo co z resztą? Przegranych, niedocenionych, gorszych, urodzonych na statystycznie mniej docenionym kontynencie? Wiemy, że tylko wygranych stawia się w narodowym i/lub światowym panteonie, promuje jako flagowe marki, skrupulatnie zlicza w statystykach buchalteryjnej wybitności. W tym sensie Nagroda Nobla to rzeczywiście „sztokholmska tragedia” – mierzona łzami zwycięzców i goryczą pokonanych.

Wypada też spojrzeć na „kwestię noblowską” jeszcze z innej perspektywy. Wydaje się przecież, że słowa laureatów są już tak kanoniczne, że aż... wyczerpane. I może ożywcze źródła poznania biją poza tekstami nagrodzonych? Może dzieła noblistów pozostają „tylko” niebezpieczną spłonką, konieczną „iskrą” aktywującą eksplozję czytelniczej ciekawości i niepokoju? Może wspomniane źródła epistemicznej tajemnicy znajdują się w nas, w nowych czasach, nieoczywistych perspektywach współczesności? Wychodząc z takich przesłanek – układaliśmy wstępne zręby projektu. Pierwsze, naiwne pytanie: co po latach powiedzą nam Sienkiewicz, Carducci, Reymont, Pirandello, Quasimodo, Miłosz, Szymborska, Tokarczuk? – przyniosło nieoczywiste odpowiedzi. Czasem ukryte w antologijnym zestawieniu, czasem w raptularzu śródziemnomorskiej podróży, kiedy indziej w poetyckiej miniaturze. 

„Blok noblowski” numeru uzupełniają Varia (przypominające rocznicowo tercyny Dantego, odkrywające renesansowe tajemnice „kultury księgi”, przybliżające „wojenne słowniki” współczesnego języka marketingu). W części finalnej publikujemy krytyczne omówienie monografii prezentującej raperskie dokonania Caparezzy – włoskiego mistrza słowa z Apulii.  
Number of Publications: 14
PDF cały numer | full issue (Język Polski) Spis treści (Język Polski) Indice (Język Polski) Contents (Język Polski) Noty o Autorach (Język Polski)

Introduction

Mariusz Jochemczyk , Miłosz Piotrowiak
Language: PL | Published: 30-06-2022 | Abstract | pp. 1-2


Articles and Studies

Maps of Sienkiewicz

Ireneusz Gielata
Language: PL | Published: 04-05-2022 | Abstract | pp. 1-16

Looking for self. Reymont in Italy

Jolanta Sztachelska
Language: PL | Published: 04-04-2022 | Abstract | pp. 1-18

Long live Italy: Carducci, the strange Nobel Prize

Alessandro Scarsella
Language: IT | Published: 13-05-2022 | Abstract | pp. 1-7

Pirandello, or how not to trust your reality

Tadeusz Sławek
Language: PL | Published: 22-03-2022 | Abstract | pp. 1-32

Salvatore Quasimodo. Reception in anthologies: decline after apotheosis?

Mariangela Lando
Language: IT | Published: 05-05-2022 | Abstract | pp. 1-16

Miłosz. North - South (intuitions and fragments)

Józef Olejniczak
Language: PL | Published: 19-05-2022 | Abstract | pp. 1-18

"In the Heart of Destruction”. Miłosz and the recovery of poetry as mythopoiesis

Sara Quondamatteo
Language: IT | Published: 10-05-2022 | Abstract | pp. 1-15

“Dawning masterfully recast as morning” – creating the world. Around the poem Early Hour by Wisława Szymborska

Wojciech Ligęza
Language: PL | Published: 01-06-2022 | Abstract | pp. 1-14

Olga Tokarczuk’s Primeval and other Times – Cultural and Ecological Linguistics Perspectives

Ewa Sławek
Language: PL | Published: 17-05-2022 | Abstract | pp. 1-14


Varia

Senseless cares

Zofia Anuszkiewicz
Language: PL | Published: 19-05-2022 | Abstract | pp. 1-8

Bohemian Bible dated 1506. Czech book culture between the 15th and 16th centuries

Tiziana D'Amico
Language: IT | Published: 16-05-2022 | Abstract | pp. 1-17

The war for the perfect body. Metaphorical conceptualization as one of the persuasive discourse strategies

Agnieszka Pastucha-Blin
Language: PL | Published: 24-03-2022 | Abstract | pp. 1-16


Discussions, Overviews, Commentaries

Caparezza and the language of Italian rap. Annarita Miglietta: Sulla lingua del rap italiano. Analisi quali-quantitativa dei testi di Caparezza. Firenze 2019, 126 p.

Alessandro Ajres
Language: IT | Published: 26-05-2022 | Abstract | pp. 1-8


No. 2(10) (2025)
Published: 2025-10-31



eISSN: 2658-185X
Logo DOI 10.31261/FLPI

Publisher
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego | University of Silesia Press

Licence CC

Licencja CC BY-SA

This website uses cookies for proper operation, in order to use the portal fully you must accept cookies.