Tom 12 (2022): Od (prze)milczenia do dialogu. Przekłady literatur słowiańskich w latach 1990—2020
W 12. tomie czasopisma pt. „Od (prze)milczenia do dialogu. Przekłady literatur słowiańskich w latach 1990—2020”, przyglądamy się bliżej trzem ostatnim dekadom produkcji translatorycznej na obszarze południowej i zachodniej Słowiańszczyzny. Artykuły zebrane w tym numerze biorą pod uwagę przemiany zachodzące w kulturze, zmieniające się perspektywy translacji i translatologii, odbioru przekładu, a także funkcjonowania rynku wydawniczego. Szczegółowa tematyka obejmuje refleksje nad zagadnieniami: wyborów translatorskich w kręgu literatur słowiańskich w latach 1990—2020, recepcji literatur słowiańskich w wymienionym okresie, obecności i nieobecności przekładów literatur słowiańskich w innych krajach słowiańskich i niesłowiańskich, roli tłumaczy w dialogu międzykulturowym, wypaczania lub objaśniania obrazu kultury, języka, literatury w kontekście słowiańskim. Poruszane są też kwestie związane z problematyką obiegu wydawniczego czy instytucjonalnego wsparcia dla inicjatyw przekładowych w obrębie Słowiańszczyzny. Autorzy artykułów rozpatrują minione i współczesne problemy procesu przekładu, zastanawiając się nad możliwościami, jakie daje międzykulturowy dialog, nad warunkami jego pełnego zaistnienia, a w niektórych przypadkach nad przyczynami jego braku. Interesuje ich obraz drugiej kultury, często ograniczony lub powierzchowny. Wskazują na dysproporcje ilościowe i jakościowe w obecności przekładów z literatur słowiańskich w różnych krajach Słowiańszczyzny. Pokazują, że literacka obecność w przestrzeni innego kraju/języka/kultury może być uwarunkowana trendami lub wymogami rynku wydawniczego. Zamysł głównej części tomu opiera się na zaprezentowaniu artykułów, które w sposób panoramiczny przedstawiają przekłady literatur słowiańskich w danym okresie, z uwzględnieniem współczesnej perspektywy kulturowej, funkcjonalnego aspektu przekładu literackiego (m.in. jako elementu kultury docelowej), polityki przekładu i rynku wydawniczego. W części Varia prezentujemy ponadto prace wykraczające poza główną tematykę numeru, podejmujące problem przekładu dialektu i języków peryferyjnych. Numer zamykają zestawienia bibliograficzne przekładów literatur słowiańskich w latach 2019-2020.
