Określenie „wychowawca podstawowy” oznacza wychowawcę, który wychowuje samego siebie. Do podejmowania stałej autoformacji motywuje go głęboka świadomość, że podstawowym narzędziem w procesie wychowania jest jego osobowość. Celem pracy nad sobą – interpretowanej personalistycznie – jest integralny rozwój ludzkiej osoby. Dokonuje się on w całożyciowym procesie wymagającym podejmowania osobistego trudu rozwojowego, na drodze „od natury do kultury” i we współpracy z innymi osobami. Bliski myśleniu o takim inspirującym wychowawcy jest model animatora kultury, prezentowany w pedagogicznym nurcie animacji społeczno-kulturalnej. Wychowawca – animator „służy życiu” drugiej osoby, starając się pomagać jej w poznawaniu i rozumieniu samej siebie oraz dojrzewaniu do wewnętrznej wolności, która umożliwia podejmowanie odpowiedzialności oraz aktywną, solidarną i kreatywną współpracę z innymi uczestnikami grupy społecznej.

Opracowanie zawiera opis czynników determinujących skuteczny proces wspierania
osób z niepełnosprawnością intelektualną. Dokonano analizy i wysunięto refleksje na temat determinantów ulokowanych w osobie wpierającej, w osobie wspieranej i jej otoczeniu oraz samym procesie wsparcia. Poruszono zagadnienia efektywnego wspierania w świetle koncepcji naukowych oraz opisano klasyczne paradygmaty pedagogiki specjalnej z uwzględnieniem
kontekstu wsparcia osób z niepełnosprawnością intelektualną.

This article deals with the problem of individual vocal training of children and adolescents in first- degree music school. The author considers the choice of repertoire to be of crucial importance in the learning of singing at this stage of education, as it determines the development of a student’s interest in singing, his/her progress and often the choice of his/her further artistic path. The selection of repertoire for children should take into account many issues, including the maturity of the child’s vocal tract and its emotional and musical development, which determines the achievement of correct emission and musical interpretation. It is also important to get children interested in performing the songs of Polish composers; the author of the article presented repertoire items that can be used in vocal work with children under the age of 16. In discussing the issue of individual singing lessons in first degree music schools, the issues of voice emission and interpretation of vocal works by young performers, as well as the impact of singing lessons on the development of musical abilities of children and adolescents are also included.

Badania wykazują, że osoby z zaburzeniami ze spektrum autyzmu (ASD) doświadczają samotności, ale potrafią budować istotne więzi z rówieśnikami. Mimo trudności w nawiązywaniu relacji, silnie ich pragną. Kluczowe jest wsparcie takich osób w rozwijaniu umiejętności społecznych oraz tworzenie sytuacji sprzyjających interakcjom. Celem badania zaprezentowanego w artykule było ustalenie, czy, a jeśli tak, to w jakim stopniu zaspokajane są potrzeby osób z ASD w budowaniu relacji oraz jakiej pomocy w tym zakresie osoby te potrzebują. W badaniach przeprowadzonych wśród uczestników projektu wolontariatu rówieśniczego, w którym osoby z ASD rozwijały umiejętności społeczne przy wsparciu psychologa, zastosowano wywiad półstandaryzowany. Projekt przyniósł korzyści uczestnikom – zwiększył ich odporność na negatywne reakcje – a wolontariuszom umożliwił rozwijanie empatii. Budowanie relacji, szczególnie opartych na wspólnych zainteresowaniach, jest kluczowe dla rozwoju osób z ASD. Wolontariat rówieśniczy okazał się efektywną platformą wspierającą te procesy.

Ćwiczenia oparte na poezji dla dzieci, mającej swoistą strukturę oraz specyficzne rozwiązania językowe, znacząco wpływają na rozwój mowy najmłodszych, mogą zatem być odpowiedzią na zauważalny coraz niższy poziom takich umiejętności jak artykulacja czy prozodia mowy wśród dzieci przedszkolnych. We współczesnej praktyce pedagogicznej nierzadko utwory poetyckie dla dzieci są zapomniane – choć mają wielką wartość, a obcowanie z nimi budzi pozytywne reakcje najmłodszych. Przedmiotem zaprezentowanych w artykule badań jest dynamika uczestnictwa dzieci sześcioletnich w zajęciach opartych na liryce dziecięcej, a stymulujących poziom rozwoju mowy. W badaniu zastosowano obserwację. Do zgromadzenia danych wykorzystano schedułę obserwacyjną, w której zapisywano informacje o obserwowanych zachowaniach dzieci ujmujące aspkety mowy, notowano aktywność i zainteresowanie lub ich brak . Wyniki badań świadczą o tym, że zajęcia oparte na liryce dziecięcej wzbudziły ogromny entuzjazm najmłodszych. Dzieci z grupy przedszkolnej wykazywały się podczas zajęć dużą aktywnością (w tym werbalną). Nie bez znaczenia była budowa zajęć, podczas których wykorzystywano metody aktywizujące. Utwory wybrane do zajęć okazały się ponadczasowe i ciągle aktualne. Budziły zainteresowanie najmłodszych strukturą dźwiękową oraz stymulowały rozwój ich umiejętności językowych.