Język:
PL
| Data publikacji:
06-09-2024
|
Abstrakt
| s. 1-14
Artykuł skupia się na przemianach, jakie zachodzą w ramach ogrodów zoologicznych, zatracających swój antropocentryczny charakter. Wpływ na to mają nowe, etyczne podejścia osób, działających w ramach tychże instytucji. Analiza dotyka również świadomości dyskryminacji pewnych grup ludzi i wpływie tego na opresyjny sposób traktowania zwierząt. Splecenie losów ludzi i nie-ludzi sprawia, że ich losy są podobne. Nawiązują do tego twórcy literackich świadectw. Za pomocą swojej twórczości i wcześniejszych działań próbują dokonać subwersji, pozwalającej na zmianę znaczeń oraz humanizacji ludzkich i zwierzęcych podmiotów. Za podstawę wywodu przyjęto prozę Antoniny Żabińskiej „Ludzie i zwierzęta” (1968) oraz pamiętnik Patryka Pufelskiego, „Pawilon małych zwierząt” (2022).
2024-09-06
Czasopismo: Zoophilologica. Polish Journal of Animal Studies
Język:
PL
| Data publikacji:
24-12-2018
|
Abstrakt
| s. 309-321
The performances: Wieloryb The Globe and Ostatnie zwierzęta show the whole scale of difficulties that accompany the entering into ethical relationships with the Other. From the point of view of traditional culture, making them is a story of stumbles, mistakes and errors that result in an uncertain encounter at best. The “exercises in empathy” designed by these performances are oriented towards the bottom-up emancipation of the excluded beings, both human and non-human once. According to their creators, it is possible only through education, not through revolution.
2018-12-24
Czasopismo: Zoophilologica. Polish Journal of Animal Studies
Język:
PL
| Data publikacji:
14-02-2022
|
Abstrakt
| s. 1-19
W artykule badane są reprezentacje weganizmu w kontekście dyskusji na temat sposobów zapobiegania degradacji środowiska naturalnego. Jednocześnie stawiana jest teza o instrumentalizacji weganizmu przez dyskurs antropocenu, która z kolei prowadzi do marginalizowania kwestii zwierzęcego cierpienia. Na przykładzie omówienia wybranych aspektów książki Donaty Marfiak i Jerzego Reya Mamo, tato – dlaczego nie jemy zwierząt, czyli o tym, jak dzieci ratują świat pokazano, że jedną z przestrzeni, w której związek pomiędzy weganizmem, dobrostanem zwierząt i troską o środowisko wybrzmiewa w sposób podkreślający współzależność i wspólnotowość żyjących organizmów, jest wegańska literatura dziecięca.
2022-02-14
Czasopismo: Zoophilologica. Polish Journal of Animal Studies
Język:
EN
| Data publikacji:
09-06-2023
|
Abstrakt
| s. 1-23
Equestrian sports vary in degree of human-animal bond and affiliation, from catch-ride to perceptions of ownership. The Modern Pentathlon has not garnered mainstream media coverage until the 2020 Olympics in Tokyo. Unfortunately, the rise in conversation and coverage was in response and reaction to poor horsemanship, negative behavior, and aggressive coaching. The events of the 2020 Modern Pentathlon were profound in that they highlighted the extreme juxtaposition of competitions that focus on bonded relationships and catch-riding experiences. The implications are far reaching with increased critique of equestrian sports, transparency about the lack of riding training athletes engaged in prior to competition, and the omission of partnership between horse and rider. The Modern Pentathlon is discussed in the context of the human-equine bond. The standards for equine welfare and wellbeing is considered in regard to the role of the rider in supporting their equine partner in the face of competition, including the implications of emotional distress in reaction to disappointment, and tragedy. Additionally, the role of riders when they are not engaged in the competitive sport (e.g., training and general care of their equine partners). Recommendations for the process and guidelines of the sport are delineated, as well as professional opportunities to strengthen the sport.
2023-06-09
Czasopismo: Zoophilologica. Polish Journal of Animal Studies
Język:
PL
| Data publikacji:
29-12-2020
|
Abstrakt
| s. 347-372
Unpredictable and misunderstood, felines continue to mesmerize, attract and, at the same time, terrify human beings. In the sixteenth and seventeenth centuries cats were terrorizing humans as witches’ familiars, incarnation of Devil and messengers. Nowadays, they are able to convey the same sense of insecurity and menace with a sole appearance in a story. With a number of pets portrayed in radio dramas, cats are undoubtedly the most frequently depicted ones. Radio drama is an excellent medium to portray cats’ elusiveness and mysterious powers. Being the “blind medium” radio drama is able to convey the misconceptions and beliefs about cats most intuitively. In Koty to dranie by Jerzy Janicki the stereotypes about cats take control over man’s common sense, the thoughtless cruelty towards them being depicted as a sudden and surprising action. Grochola in Kot mi schudł offers an interesting study on much too common ill treatment of felines, the worthlessness of cats in human eyes, and, on the other hand, the ability of cats to change human lives, loneliness being the main focus of the radio drama. Felines tend to be quite persuasive, thus it is the cat, more often than any other animal, that not only is able to change the track of events in the plot, but also provides a particular bridge between contrasting worlds or conventions. Cat is never just a cat. It is the beginning, the main body, and the conclusion in the invisible world of radio drama with all archetypical notions that they may possess.
2020-12-29
Czasopismo: Zoophilologica. Polish Journal of Animal Studies
Język:
PL
| Data publikacji:
16-04-2024
|
Abstrakt
| s. 1-17
Obserwując rozwój rynku wegańskiego można zacząć się zastanawiać na ile to jest konsumowanie idei oraz do jakiego stopnia sama idea stała się towarem. Mając na uwadze rynkowe znaczenie weganizmu, artykuł odnosi się do takich pojęć jak towar (według definicji Karola Marksa) i konsumpcja symboliczna oraz zwróci uwagę na urynkowienie buntu (tu rozumianego jako sprzeciwianie się dominującej kulturze mięsożerców). Poruszona zostanie kwestia charakterystyki społeczeństwa konsumpcyjnego (definiowanego według Zygmunta Baumana). Natomiast Kat von D, która jest amerykańską celebrytką i weganką, posłuży jak przykład połączenia weganizmu i komercji. Artykuł nawiązuje też do kwestii akceptacji przedsiębiorstw komercyjnych, które mogą się przyczynić do stworzenia wegańskiego świata, a także rynkowego znaczenia samego weganizmu w XXI wieku.
2024-04-16
Czasopismo: Zoophilologica. Polish Journal of Animal Studies
Język:
PL
| Data publikacji:
25-12-2019
|
Abstrakt
| s. 367-379
The authors analyse the political dialogue regarding wolf protection between pro-nature nongovernmental organizations, hunters and politicians in Poland. Despite strong pressure of hunting lobbies legal status of the wolf has changed significantly, from animal heavily persecuted after Second World War to species strictly protected in whole country since 1998. In 21st century opposition towards wolf protection is fuelled by hunters and politicians connected with them. The analysis shown that strong voice of non-governmental organizations is needed to sustain wolf protection in Poland.
2019-12-25
Czasopismo: Zoophilologica. Polish Journal of Animal Studies
Język:
PL
| Data publikacji:
14-02-2022
|
Abstrakt
| s. 1-22
Eric Baratay w swoich publikacjach upomina się o uzupełnienie dziejów ludzi historią zwierząt, przechodzi na ich stronę i próbuje uwolnić historię od jej wyłącznie antropocentrycznego widzenia. Zwierzęta nie posługują się ludzkim językiem, nie potrafią zapisać swoich doświadczeń, by tworzyć wielką historię zwierząt. Mają za to ludzkich przyjaciół. Zabiegiem pośrednim umożliwiającym osiągnięcie wytyczonego przez Barataya celu mogą być opowieści o zwierzętach, ich zapisane biografie w osobistych notatkach ludzi. W artykule zapisane we wspomnieniach Antoniny Żabińskiej, Doroty Sumińskiej i Sy Montgomery historie świnek, tworzące przyczynek do historii zwierząt.
2022-02-14
Czasopismo: Zoophilologica. Polish Journal of Animal Studies
Język:
PL
| Data publikacji:
29-12-2020
|
Abstrakt
| s. 161-170
Literature usually represents a horse as a loyal companion of a man, a noble and intelligent animal. The image of a horse in some works, however, relies on their mystery, it evokes anxiety, fear. It symbolizes an internal unease or a drive to escape. Sometimes a horse is equated to the messenger of death; it personifies dark, incomprehensible forces that cannot be understood by a human mind. This aspect of the unexplored equine nature in Germanlanguage literature is addressed in this study.
2020-12-29
Czasopismo: Zoophilologica. Polish Journal of Animal Studies
Język:
PL
| Data publikacji:
29-12-2020
|
Abstrakt
| s. 331-346
The image, in general, is understood as an image, an image or a likeness. Nowadays, this concept is associated with its shaping and reception in order to influence the environment. Thinking about the image, first of all, its personal connotations are taken. Can you therefore analyze the image of an animal, and more specifically a horse? It turns out that yes, because this representative of the even-toed ungulate, accompanying man in his life since prehistory, appeared in art, including film. He was honored to be his object or rather subject. Among the many roles he had to play, there was also a humanizing role – the therapist. The aim of the article was to show the image of the horse as a therapist in selected film examples and its analysis.
2020-12-29
Czasopismo: Zoophilologica. Polish Journal of Animal Studies
Język:
PL
| Data publikacji:
24-12-2018
|
Abstrakt
| s. 259-270
The article of Sara Kruszona entitled The Theater of Death treats the spectacular-theatrical character of collective hunts. The author puts forward the thesis that these hunts can be read as a form of a spectacle. The starting point for consideration was the article Customs and hunting ceremonies in collective hunts, derived from the website of the Hunting Signals Group, “Hagard”. This text is a kind of a scenario of hunting ceremonies taking place during collective hunts. By quoting its fragments in his text on the Theater of Death, the author proves the thesis about the pageantry of hunting rituals. Events which take place during hunting, their organization and arrangement, whose important aspects include tradition and ritual character, interpreted as a kind of spectacle. It was similar to the ancient venatio. The author also refers to the ancient roots of performances with the participation of hunters, i.e. venatio, described by Miroslaw Kocur in his book entitled The Roots of the Theater. A particularly important argument for the possibility of considering hunting as a form of a show is the hunters’ awareness of role–playing and audience presence. This can be understood by guests invited to the hunt as well as opponents of hunting, or as a community focused on their activity and ready to criticize it. The awareness of the presence of spectators determines the obvious awareness of playing whether the hunters perform a specific social function in the spectacle called hunting. The finale of this performance, played according to a strictly defined scenario and with strictly assigned roles, is pokot. The author draws attention to the fact that the system of animal bodies and all activities related to them resemble a specific form of a spectacle – anatomical theater.
2018-12-24
Czasopismo: Zoophilologica. Polish Journal of Animal Studies
Język:
PL
| Data publikacji:
29-12-2020
|
Abstrakt
| s. 143-160
Andrei Bely, like most Russian symbolists, absorbed and transposed mythical characters and stories into his work, especially those born in the ancient times. Centaurs derive their origins from Greek mythology and are most often presented as hybrid creatures (half man, half animal). In Bely’s view, they become a symbol of the dual nature of man who struggles with suffering resulting from the simultaneous belonging to two worlds: humans and animals, matter and senses, spirituality and dark urges. In Bely’s works, the image of these mythical animals serves as an element of an artistic game with the recipient (by analogy to the “games of centaurs”), in the course of which it becomes possible to read the artist’s attitude to the myth about these animals, to the surrounding reality, and finally – to oneself. The myth itself reveals its philosophical, psychological and hermeneutical potential. That is why in Bely’s works the presence of centaurs has a multidimensional character, built on the interpenetration of the tame and the alien, tempered and wild, real and cosmic. All this determines the transgressive quality of the myth of centaurs in the work of the Russian symbolist.
2020-12-29
Czasopismo: Zoophilologica. Polish Journal of Animal Studies
Język:
PL
| Data publikacji:
21-12-2021
|
Abstrakt
| s. 1-20
W klasycznych paradygmatach nauk społecznych konflikty interpersonalne traktuje się jako przeszkody w osiąganiu celów albo jako immanentny element życia społecznego wynikający z istnienia hierarchii i nierówności budujących napięcia w strukturze społecznej. Przyjmuje się nierzadko, że kultura stanowi pancerz chroniący ludzi przed ich zwierzęcą naturą, stanowiącą zarzewie agresji. Wydaje się, że jest to raczej pancerz pozwalający na legitymizowanie przemocy poprzez stosowanie altruistycznego karania. Autorzy poddają dyskusji problematykę agresywnych zachowań współczesnego człowieka z perspektywy ewolucyjnej. Czy występowanie mobbingu, molestowania, przemocy symbolicznej, stygmatyzacji obcych oraz dyskryminacji mniejszości to rezultat kształtowanych przez miliony lat uwarunkowań wspólnych dla człowieka i innych hominidów, czy też pokłosie uruchomienia parędziesiąt tysięcy lat temu mechanizmu eksterminacji innych gatunków przez przedstawicieli naszego gatunku? Homo sapiens nie należy do drapieżników, przez co przejawy agresji zarówno wewnątrzgatunkowej, jak i międzygatunkowej skutkują brutalnością, ale również dylematami moralnymi dla tej obdarzonej empatią wielkiej małpy.
2021-12-21
Czasopismo: Zoophilologica. Polish Journal of Animal Studies
Język:
PL
| Data publikacji:
24-12-2017
|
Abstrakt
| s. 69-81
Fragment nietłumaczonej dotąd książki Tatiany M. Goriczewej pt. „Święte zwierzęta", wydanej w Sankt Petersburgu w 1993 roku. Jej autorka jest jedną z niewielu postaci obszaru rosyjskojęzycznego, zajmujących się łącznie prawosławiem i kwestią praw zwierząt. Dołączony we wcześniejszym artykule komentarz zawiera wprowadzenie do jej poglądów, przedstawiając je na tle panoramy myśli wschodniego chrześcijaństwa. W tradycji tej, odmiennie od teologii zachodniej, wskazuje się na kosmiczny wymiar chrześcijańskiej idei zbawienia oraz możliwość religijnej identyfikacji i uświęcenia zwierząt. Ta interpretacja chrześcijańskiego przesłania pozwala na odmienne spojrzenie na sytuację zwierząt i ich cierpienie we współczesnym świecie, oraz daje podstawy do działania na rzecz ich upodmiotowienia.
2017-12-24
Czasopismo: Zoophilologica. Polish Journal of Animal Studies
Język:
PL
| Data publikacji:
13-06-2023
|
Abstrakt
| s. 1-17
Artykuł dotyczy przestępstw zabijania i znęcania się nad zwierzętami w polskim porządku prawnym. Analizowane są przepisy rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z 22 marca 1928 r. oraz ustawy o ochronie zwierząt z 21 sierpnia 1997 r. Omówione zostały kolejno: historia przepisów dotyczących przestępstw przeciwko zwierzętom, przedmiot ochrony przepisów ustawy o ochronie zwierząt wraz z rozważaniami dotyczącymi podmiotowości zwierząt. Rozpatrzono również stronę przedmiotową tytułowych przestępstw, a więc opis przesłanek, dzięki którym możliwe jest zakwalifikowanie danego czynu jako przestępstwa. Poddano analizie również podmiot czynów zabronionych oraz stronę podmiotową w postaci motywacji sprawcy.
2023-06-13
Czasopismo: Zoophilologica. Polish Journal of Animal Studies
Język:
RU
| Data publikacji:
29-12-2020
|
Abstrakt
| s. 315-329
Obiektem badawczym w niniejszym artykule są rosyjskie i polskie jednostki paremiologiczne i frazeologiczne (przeważnie ludowe) związane z charakterystyką ludzkiego rozumu i głupoty, w strukturze których występują zoonimy odnoszące się do niektórych ptaków i ssaków. Analiza materiału rosyjskiego pozwala zauważyć wysoką frekwencję nazw zwierząt odnoszących się do ptaków, szczególnie do kur i gęsi, które w ludowo-mitologicznym odzwierciedleniu otrzymują szereg negatywnych cech, stając się symbolami głupoty i umysłowego ograniczenia. Z kolei w polskim materiale paremiologiczno-frazeologicznym podobną symbolikę częściej niż w języku rosyjskim przybierają przedstawiciele niektórych ssaków.
2020-12-29
Czasopismo: Zoophilologica. Polish Journal of Animal Studies
Język:
EN
| Data publikacji:
22-06-2022
|
Abstrakt
| s. 1-18
W artykule ukazano zmianę postrzegania wilka, jaka nastąpiła w Ameryce Północnej w latach 1950–1990, poprzez historie Lois Crisler i Teresy Martino – dwóch kobiet, które nawiązały bliskie relacje ze swoimi wilkami. Choć wilki Lois Crisler – Lady, Trigger, Alatna, Arctic, Barrow, Killik i Tundra – urodziły się dzikie, ich życie było zależne od ludzi. Natomiast Mckenzie, wilczyca urodzona w niewoli i wychowana przez Teresę Martino, została wypuszczona na wolność. Historie Crisler i Martino ukazują czas, w którym w Stanach Zjednoczonych nienawiść do wilków ustępowała publicznej ich akceptacji oraz podjęto pierwsze próby reintrodukcji tego gatunku po uprzednim niemal doszczętnym wytępieniu wilków na terenie USA.
2022-06-22
Czasopismo: Zoophilologica. Polish Journal of Animal Studies
Język:
PL
| Data publikacji:
25-12-2019
|
Abstrakt
| s. 343-353
The article deals with the subject of art made with body parts of animals. The motive of a dead animal has been present in art since its beginning; in cave paintings and later in Flemish still lives. Yet it is contemporary art that tries to go even further. Instead of representing dead bodies, the artists simply use them. They could be “mere” dead flies, or giant sharks. Andrzej Pitrus discusses taxidermy, which normally is not considered a proper art, but many “real” artists use this technique as well. Some ethical issues are also discussed, because many of the works are nowadays sold for steep prices. Where does the critical art end, and exploitation start? It is hard to answer this question, which nevertheless sould be asked.
2019-12-25
Czasopismo: Zoophilologica. Polish Journal of Animal Studies
Język:
EN
| Data publikacji:
27-06-2023
|
Abstrakt
| s. 1-23
Cat overpopulation in Toronto, Canada, is a serious and growing problem. Small, and frequently isolated, groups of volunteers work in a variety of capacities to help mitigate the large numbers of litters produced by stray and feral cats. One such organisation is Toronto Street Cats. This volunteer group works with the help of the Toronto Humane Society to operate a monthly trap/neuter/release (TNR) programme. Groups of caretakers look after registered feral cat colonies and capture cats of breeding age. Once a month these cats are sterilised, vaccinated, treated for parasites, and microchipped in an evening-long marathon. Volunteers in veterinary medicine (registered veterinary technicians [RVTs], veterinary assistants and veterinarians) comprise the medical staff who provide treatment and perform the assembly-line surgeries. Post-surgery, the cats are taken by the volunteers to a recovery facility and
2023-06-27
Czasopismo: Zoophilologica. Polish Journal of Animal Studies
Język:
PL
| Data publikacji:
25-12-2019
|
Abstrakt
| s. 83-95
In the past three hundred years zoological gardens have undergone a series of profound conceptual and organisational changes. This article provides a brief historical outlook on the evolution of zoos from royal menageries to modern facilities, focusing on its most striking aspect – the gradual transformation from bare exhibitions of animal species into representations of whole habitats. The author presents a few main historical factors leading to that change and outlines possible paths of future development.
2019-12-25
Czasopismo: Zoophilologica. Polish Journal of Animal Studies
Język:
PL
| Data publikacji:
25-04-2024
|
Abstrakt
| s. 1-16
Wraz z rosnącą popularnością diet roślinnych, niektórzy weganie próbują stosować ten sposób żywienia zwierząt, którymi się opiekują. Łatwo sobie wyobrazić, że główną motywacją do tego jest chęć ratowania życia zwierząt, które zostałyby zabite i przetworzone na karmę dla zwierząt towarzyszących. Karmienie zwierząt towarzyszących może być uciążliwe dla wegan, którzy wkładają wiele wysiłku w wyeliminowanie produktów pochodzenia zwierzęcego zarówno z diety, jak i codziennego użytku. Karmienie mięsożerców pokarmem roślinnym jest praktyką kontrowersyjną i rodzi wiele pytań: etycznych, biologicznych i prawnych. Czy ludzie mają prawo ograniczać dietę zwierząt innych niż ludzie i odbierać im sprawczość, zmuszając je do jedzenia tego, co jest dostępne? Jakie fizjologiczne konsekwencje może powodować fakt stosowania diety planowej? Czy to legalne, aby ograniczać mięsożercom jedzenie, które byłoby ich naturalną dietą? Jak wspierać wegan w zapobieganiu dyskomfortowi związanemu z karmieniem zwierząt produktami pochodzenia zwierzęcego? Czy możliwe jest utrzymanie dobrostanu zwierząt towarzyszących, jeśli nie mogą one jeść naturalnego pokarmu?
2024-04-25
Czasopismo: Zoophilologica. Polish Journal of Animal Studies
Język:
PL
| Data publikacji:
14-02-2022
|
Abstrakt
| s. 1-16
Celem niniejszej pracy jest przybliżenie ekofeministycznej teorii zwierzęcego podmiotu i jego nieobecnego przedmiotu odniesienia w tomiku Matecznik Małgorzaty Lebdy. Ekofeminizm dostarcza narzędzi do rozbudowanej analizy konceptualnych związków pomiędzy kobietami (a także osobami niebinarnymi) i zwierzętami, może być również stanowić teoretyczne zaplecze ekokrytycznego badania literatury. Ekofeministyczne myślicielki, Carol J. Adams i Marti Kheel, rozwinęły teorie dotyczące relacji ludzkich i nieludzkich fenomenów, zbadały także zagadnienia seksualności i cielesności w kontekście zabijania i polowania na zwierzęta. Wszystkie te problemy są ważnymi motywami w twórczości Małgorzaty Lebdy.
2022-02-14
Czasopismo: Zoophilologica. Polish Journal of Animal Studies
Język:
PL
| Data publikacji:
29-12-2023
|
Abstrakt
| s. 1-25
Obecna doktryna prześladowania gatunków nierodzimych jako obcych i dlatego złych nie jest i nie może być uzasadniona naukowo, jest wyrazem ksenofobii i kwalifikuje się jako faszyzm środowiskowy. Powstała ona przez połączenie dyletanckiej ekocentrycznej etyki środowiskowej A. Leopolda z teorią inwazji zwierząt i roślin C.S. Eltona. Mimo powtarzającej się krytyki jest ona szeroko i bezrefleksyjnie przyjmowana przez konserwacjonistów i większość biologów, co prowadzi do rażącej stronniczości w prowadzeniu i publikowaniu badań, wyrażającej się szczególnie w języku demonizującym gatunki nierodzime, oraz w interpretacji wyników, która ma wspierać kampanię ich zwalczania i ignorować ich pożądany wpływ na ekosystemy. Jest to działalność biopolityczna uprawiana pod szyldem nauki i jako taka jest nadużyciem publicznego zaufania i publicznych środków na naukę. Licznych przykładów dostarcza traktowanie norek amerykańskich i jenotów. Norki amerykańskie wpasowują się do europejskich ekosystemów (mimo ciągłej interferencji uciekinierów z ferm) i przyczyniają się do ich stabilizacji przez ograniczanie populacji innych przybyszy (piżmaków, raków luizjańskich) oraz drobnych gryzoni. Nie są one główną przyczyną trwającego od XVII w. zaniku norek europejskich nawet jeżeli mogą przyśpieszać zanik reliktowych populacji, czego jednak jednoznacznie nie udowodniono. Jenoty wpasowały się już w europejskie ekosystemy i nie zagrażają żadnemu innemu gatunkowi. Jeżeli byłoby wskazane ograniczanie populacji nierodzimych drapieżników, to należałoby w pierwszej kolejności zabronić zabijania ich rodzimych konkurentów, a nie podżegać ludność do prześladowań dzikich zwierząt. Irracjonalizm i zawziętość konserwacjonistów w prześladowaniu zwierząt z nierodzimych („obcych”) gatunków domaga się psychologicznego wyjaśnienia i wydaje się być wynikiem działania biofilii bez udziału refleksji etycznej, a konkretnie przekierowania gniewu biofilów za dewastację biosfery na wprowadzone przez ludzi zwierzęta.
2023-12-29
Czasopismo: Zoophilologica. Polish Journal of Animal Studies
Agnieszka Bielska-Brodziak
,
Marlena Drapalska-Grochowicz
,
Marek Suska
Język:
PL
| Data publikacji:
30-12-2020
|
Abstrakt
| s. 437-464
The deputy’s draft bill amendment about the Animal Protection Act submitted to the Marshal of the Sejm in November 2017 was one of the most ambitious attempts in the Third Republic of Poland to improve the legal protection of animals. The loudest proposal in the project was to prohibit the rearing and breeding of animals for the purpose of obtaining fur from them. In the article, the Authors reflect on the reasons for the political failure of this project. In the conditions of such strong centralization of political power, was the resistance from big business really decisive? What political conditions would have to be met for such far-reaching socio-economic changes motivated by public morality and environmental protection? Why this issue aroused so many contradictory emotions in political discourse? What is more important: economic profits based on cruelty to animals or life of sentient, autonomous beings?
2020-12-30
Czasopismo: Zoophilologica. Polish Journal of Animal Studies
Język:
PL
| Data publikacji:
27-12-2022
|
Abstrakt
| s. 1-36
Spór o ubój rytualny toczy się od lat, nie tylko w polskim dyskursie. Powszechnie wskazuje się, że praktyka ta jest nieetyczna i nieludzka. Jednak ten spór zupełnie nieuwzględnia żydowskiego podejście do tej kwestii. Żydzi uważają, że jest to najbardziej humanitarna metoda uboju zwierząt i została nakazana przez Boga dla ich ochrony od cierpienia. Podkreślają, że prawo Boże nie może ulec zmianie. Celem artykułu jest wykazanie, że żydowski ubój rytualny jest praktyką etyczną i dopuszczalną na mocy prawa pozytywnego w Polsce. Autor zwraca również uwagę, że dyskusja o dopuszczalności takiego uboju opiera się głównie na argumentach ekonomicznych. W tekście omówiono, czym jest szechita, a następnie, w jaki sposób reguły Tory chronią zwierzęta przed cierpieniem. Ukazuje on również aktualny stan prawny dotyczący uboju rytualnego, przekonania Polaków na ten temat, a także społeczną naukę Kościoła katolickiego dotyczącą rzezi religijnej.
2022-12-27
Czasopismo: Zoophilologica. Polish Journal of Animal Studies
Język:
PL
| Data publikacji:
25-12-2019
|
Abstrakt
| s. 185-201
Artykuł jest próbą nieantropologicznej lektury mówiącego o zwierzęcym cmentarzu fragmentu Pana Tadeusza. Odczytywany w świetle wiedzy indygenicznej Mickiewiczowski matecznik okazuje się pod wieloma względami reliktem animistycznej wyobraźni, w której ludzie i nie-ludzie mają podobny ontologiczny status. Czerpiąc z zakorzenionej w bezpośrednim doświadczeniu ludowej wiedzy, poeta antycypuje również całkiem współczesne przyrodoznawcze rozpoznania – te o „duchowym życiu zwierząt” oraz ich zbieżnych z ludzkimi mortualnych zwyczajach.
2019-12-25
Czasopismo: Zoophilologica. Polish Journal of Animal Studies
Język:
PL
| Data publikacji:
06-09-2024
|
Abstrakt
| s. 1-14
Artykuł zawiera opatrzony komentarzem polski przekład dwóch kolejnych rozdziałów dzieła Klaudiusza Eliana pt. O właściwościach zwierząt (De natura animalium XVI 17–18), poświęconych wyspie Sri Lanka (w starożytności zwanej Taprobane, potem Cejlon), Rozdział XVI 17 opisuje olbrzymie żółwie morskie, identyfikowane z żółwiami skórzastymi (Dermochelys coriacea Vandelli), zabijane przez miejscową ludność. Rozdział XVI 18 przedstawia wielkie słonie cejlońskie (Elephas maximus maximus L.), a także potwory morskie, żyjące w Oceanie Indyjskim. Zawarty w tym rozdziale zwięzły opis diugonia przybrzeżnego (Dugong dugon, Müller) jest jedynym zachowanym w literaturze grecko-rzymskiej świadectwem znajomości tego zwierzęcia.
2024-09-06
Czasopismo: Zoophilologica. Polish Journal of Animal Studies
Język:
PL
| Data publikacji:
22-06-2022
|
Abstrakt
| s. 1-16
W artykule idea ogrodu zoologicznego została odczytana w kontekście Foucaultowskiej koncepcji uprzestrzennienia dyskursu. Inspiracją do refleksji stała się książka Larsa Bergego Dobry wilk. Tragedia w szwedzkim zoo. Autorka tekstu odnosi się do historii ogrodów zoologicznych, starając się osadzić tę placówkę na tle historii idei, zwłaszcza dziewiętnastowiecznych konceptów ekonomizacji, scjentyzmu, kolekcjonowania i taksonomii. W dalszej części rozważań sytuuje ogród zoologiczny w kontekście praktyk wizualnych, zwłaszcza roli spojrzenia w dialektyce władzy/wiedzy. Pokazuje, że ogród zoologiczny, funkcjonując w odniesieniu do spojrzenia politycznego, hierarchizującego, zawsze pozostanie domeną tego, co kulturowe i antropocentryczne. Podejmuje również kwestie postrzegania ogrodów zoologicznych w dobie antropocenu jako nowoczesnych arek Noego i etycznego wymiaru „socjalizacji” zwierząt.
2022-06-22
Czasopismo: Zoophilologica. Polish Journal of Animal Studies
Język:
PL
| Data publikacji:
18-06-2024
|
Abstrakt
| s. 1-25
Założone w 1847 roku w Anglii pierwsze na świecie Towarzystwo Wegetariańskie przyjęło podstawową deklarację programową, zgodnie z którą członkom nie wolno było spożywać mięsa, drobiu oraz ryb (flesh, fowl, fish). Co do jaj, mleka, serów, masła i miodu pozostawiono członkom wolny wybór. Również od ich decyzji zależało to, czy będą korzystać z alkoholu, tytoniu, używek takich, jak kawa, herbata, lub też ubrań i materiałów pochodzenia odzwierzęcego. Szeroka formuła pozwoliła połączyć ze sobą wegetarian, którzy w zróżnicowany sposób przestrzegali tych wskazań, lecz nieuchronnie prowadziła również do kontrowersji i sporów na temat tego, co właściwie oznacza bycie wegetarianinem. Pod koniec XIX wieku wewnętrzne konflikty ideowe nasiliły się także z uwagi na to, że powstały nowe produkty „czysto” roślinne, zamienniki masła, mleka, mięsa i skór, które znacznie poszerzyły materialną bazę wegańskiego stylu życia. W artykule omówiono zarówno ideologiczny, jak i materialny wymiar powstania oraz rozwoju ruchu wegetariańskiego w drugiej połowie XIX wieku i prześledzono narodziny dwudziestowiecznego weganizmu.
2024-06-18
Czasopismo: Zoophilologica. Polish Journal of Animal Studies
Język:
EN
| Data publikacji:
07-06-2023
|
Abstrakt
| s. 1-17
The article is written from the first-person perspective as an autoethnographical attempt to describe the experience of loss of a pet companion, a cat, when the decision about euthanasia was challenged and undermined, causing regret and complex feelings about the situation. The author tries to provide explanation for her feelings and for veterinarian behavior, at the same time introducing new kind of veterinarian in-home services for palliative care and euthanasia.
2023-06-07
Czasopismo: Zoophilologica. Polish Journal of Animal Studies
Język:
EN
| Data publikacji:
29-12-2022
|
Abstrakt
| s. 1-12
Autorzy szeroko nagłośnionego raportu IPBES z 2019 roku ostrzegają, że liczba gatunków, które wyginęły na Ziemi, wkrótce przekroczy milion. W debatach prowadzonych zarówno w mediach, jak i wśród profesjonalistów porusza się jednak jeszcze inny problem – nie wiemy mianowicie, ile w ogóle gatunków żyje na Ziemi. Na podstawie wyników szeroko zakrojonych badań i modelowania statystycznego szacuje się, że istnieje jeszcze co najmniej sześć milionów gatunków, które nie zostały opisane ani nazwane. Termin „opisany gatunek” oznacza, że zwierzę lub roślina otrzymały niepowtarzalną nazwę naukową, która potwierdza jego/jej tożsamość i pokrewieństwo z innymi organizmami. Powstaje zatem pytanie, czy, a jeśli tak, to jak cenimy gatunki, które nie zostały jeszcze odkryte ani tym bardziej nazwane. Najczęstszą praktyką jest docenianie tylko tych stworzeń, które są bezpośrednio związane z ludzką egzystencją, coraz częściej jednak pojawiają się refleksje, że powinniśmy cenić zwierzęta ze względu na ich istnienie, ich wartość samą w sobie, a nie tylko ze względu na ich wartość dla człowieka. W związku z tym należy ponownie rozważyć antropocentryczne koncepcje takich pojęć jak „szkodnik” czy „gatunek inwazyjny”.
2022-12-29
Czasopismo: Zoophilologica. Polish Journal of Animal Studies
Język:
EN
| Data publikacji:
29-12-2020
|
Abstrakt
| s. 411-423
Od kilku lat obserwuje się wysoki poziom skali przemytu zwierząt. Dane statystyczne Ministerstwa Finansów za poprzedni rok wskazują, że w 2018 roku w Polsce zatrzymano 13 811 okazów CITES. Rozmiar oraz charakter zjawiska przesądzają o tym, że problem ma globalny zasięg. Ogromne znaczenie w fazie reagowania na zjawisko mają krajowe, międzynarodowe oraz unijne regulacje prawne. Zwrócić należy także uwagę na niehumanitarne traktowanie zwierząt podczas przemytu. W pracy zaprezentowano teoretyczne ujęcie problemu, skalę zjawiska oraz działania, które mogą przyczynić się do jego zwalczania.
2020-12-29
Czasopismo: Zoophilologica. Polish Journal of Animal Studies
Język:
PL
| Data publikacji:
25-12-2019
|
Abstrakt
| s. 35-45
The subject of the article is a scientific reflection on the behaviours of domestic animals in the face of human death. Using the rich folkloristic and ethnographic material, the author has distinguished three types of roles in which – in folk beliefs – animals are incarnated: (a) death harbingers, (b) mourners, feeling sad and regret after losing a loved one, (c) the last travelling companions. The analysis proved that the roles played by animals in the face of the death of a loved one implement the principle of „solidarity with life” – a key principle of traditional peasant culture, the basis of life and a keystone of existence in the group.
2019-12-25
Czasopismo: Zoophilologica. Polish Journal of Animal Studies
Język:
PL
| Data publikacji:
10-04-2024
|
Abstrakt
| s. 1-15
Celem artykułu jest przybliżenie paradygmatu związanego z wegańską socjologią i jej obszarem badawczym. Autorka przybliża korzenie wegańskiej socjologii, prezentuje poruszane w ramach badań empirycznych i teoretycznych tematy oraz przedstawia Międzynarodowe Towarzystwo Wegańskich Socjolożek_gów_x wraz z wyszczególnieniem podejmowanych w kolektywie działań i badań prowadzonych przez poszczególne osoby w kolektywie. Następnie wskazane zostały kierunki i nadzieje związane z przyszłością wegańskiej socjologii oraz możliwości faktycznego rozwoju tej subdyscypliny.
2024-04-10
Czasopismo: Zoophilologica. Polish Journal of Animal Studies
Język:
PL
| Data publikacji:
14-02-2022
|
Abstrakt
| s. 1-34
W artykule poruszającym problem różnych obliczy komunikacji wyeksponowano biologiczne i semiotyczne wymiary zjawisk komunikacyjnych. Za cel obrano, między innymi, biosemiotyczną reinterpretację kilku kluczowych terminów klasycznej teorii informacji i komunikacji, w szczególności relacji między komunikacją komplikacji i komplikacją komunikacji, jakie obserwuje się w odmiennych sposobach porozumiewania się ludzi i (innych) zwierząt. Sformułowano tezę, zgodnie z którą zdolności i umiejętności biokomunikacyjne zwierząt ludzkich i nie-ludzkich dzieli dystans zarazem ilościowy i jakościowy. Celem artykułu jest odsłonięcie biologicznych podstaw semiotycznych zjawisk (w wymiarach: pragmatycznym, semantycznym, syntaktycznym i diakrytycznym). W związku z tym w pracy wiwisekcji zostają poddane wybrane strukturalne i funkcjonalne aspekty fenomenu biokomunikacji.
2022-02-14
Czasopismo: Zoophilologica. Polish Journal of Animal Studies
Język:
EN
| Data publikacji:
29-06-2021
|
Abstrakt
| s. 1-11
Autor pisze o filmach ukazujących transgresję człowieka w kierunku zwierzęcości. Interesują go ludzko-zwierzęce hybrydy, a także zakazane kontakty seksualne między przedstawicielami różnych gatunków. Wątki te obecne są w kinie, ale stanowią rodzaj tabu, w istocie niezbyt często przekraczanego przez filmowców. Okazuje się jednak, że mogą one skutecznie problematyzować fundamentalne kwestie natury egzystencjalnej, choć nie tylko.
2021-06-29
Czasopismo: Zoophilologica. Polish Journal of Animal Studies
Język:
PL
| Data publikacji:
09-09-2024
|
Abstrakt
| s. 1-27
Artykuł stanowi próbę zastosowania narzędzia nazywanego za Danielem Dennettem inżynierią odwróconą do próby odpowiedzi na pytanie, jak można opisać umysł zwierząt, wykorzystując pojęcia z zakresu filozofii umysłu i kognitywistyki. W związku z tym, że filozofia umysłu w centrum swoich dociekań umieściła człowieka, może się wydawać, że charakterystyczny dla niej system pojęciowy nie jest adekwatny do opisu stanów mentalnych istot pozaludzkich. Tymczasem, pokazując, jak kategorie stworzone do klasyfikacji ludzkich zaburzeń behawioralno-poznawczych sprawdzają się w wypadku opisu zaburzeń tego rodzaju u zwierząt domowych, a dokładniej psów i kotów, można przyjąć, że uprawnione jest rozszerzenie aplikacji teorii opracowanych na gruncie filozofii umysłu oraz kognitywistyki – jako dziedziny interdyscyplinarnej, w której skład wchodzi refleksja filozoficzna – tak, by obejmowały one swoim zakresem również umysły zwierząt innych niż człowiek.
2024-09-09
Czasopismo: Zoophilologica. Polish Journal of Animal Studies
Język:
PL
| Data publikacji:
29-12-2023
|
Abstrakt
| s. 1-24
Zwierzęta należące do różnych grup taksonomicznych traktowane są w badaniach naukowych w bardzo odmienny sposób, bardzo różne są bowiem zakres i powszechność powinności moralnych którymi są one obdarzane. Ptaki, ssaki i głowonogi mają status uprzywilejowany względem pozostałych a ryby zajmują w tej hierarchii stanowisko pośrednie. Ogromna większość obecnych w biosferze zwierząt wciąż pozbawiona jest jakiejkolwiek ochrony podstawowych życiowych interesów. W ostatnich latach empirycznie potwierdzono obecność zaawansowanych funkcji poznawczych u wielu przedstawicieli bezkręgowców. Jednoznacznie nakazuje to porzucenie nawyku traktowania ich jako prymitywnych, niewrażliwych istot, których zachowanie oparte jest wyłącznie na zautomatyzowanych instynktach. Nowe koncepcje etyczne wyznaczają nowy paradygmat w zrozumieniu ich miejsca w sferze moralnych powinności. Szczególne miejsce zdobywa sobie wśród nich koncepcja etyki ewolucyjnie inkluzywnej.
2023-12-29
Czasopismo: Zoophilologica. Polish Journal of Animal Studies
Język:
PL
| Data publikacji:
31-12-2021
|
Abstrakt
| s. 1-30
Obraz kota jako pomocnika czarownicy lub kota-diabła pojawił się już w światowej literaturze XIX wieku. Utrwalony zaś został we współczesnej literaturze fantasy. Pisarze, którzy tworzyli wizerunki kocich bohaterów, często sięgali do mitologii, średniowiecznych tradycji, a nawet dokumentów z procesów o czary. To właśnie tam kot łączony był z czarną magią. Celem artykułu jest przedstawienie dialogu, jaki zachodzi między kulturą i literaturą, by nakreślić współczesny literacki wizerunek kota magicznego.
2021-12-31
Czasopismo: Zoophilologica. Polish Journal of Animal Studies
Język:
EN
| Data publikacji:
23-12-2015
|
Abstrakt
| s. 61-69
Krótki raport autorstwa Donalda Weslinga powstał w oparciu o cztery monografie i dwie antologie tekstów napisanych po 2007 roku. Timothy Morton to – zdaniem Weslinga—modelowy przykład teoretyka i stylisty działającego w obszarze stosunkowo nowej dziedziny, jaką jest ekokrytyka materialna. Wesling rozpoczyna omówienie od wprowadzenia diagramu obrazującego kierunki wpływu od filozofów po krytyków literackich. Głównym teoretykiem w pionowym wymiarze diagramu jest Bruno Latour kładący nacisk na sprawczość podmiotów nie-ludzkich (zwierzęta, przedmioty). W wymiarze poziomym kategorie oscylują pomiędzy studiami nad zwierzętami z jednej strony a ontologią zorientowaną na przedmiot z drugiej. Morton wiele uwagi poświęcił definiowaniu relacji pomiędzy człowiekiem i zwierzęciem, ale jego ostatnie prace i eseje sytuują go zdecydowanie w obszarze szkoły przedmiotu. Wesling formułuje trzy pytania dotyczące roli, jaką w ekokrytyce odgrywają narracja, język duchowy oraz fakt naukowy. Pytania te, które są wynikiem lektury tekstów Mortona, mają znaczenie również dla studiów nad zwierzętami.
2015-12-23
Czasopismo: Zoophilologica. Polish Journal of Animal Studies
Język:
PL
| Data publikacji:
25-12-2019
|
Abstrakt
Publikacja niniejsza stanowi pokłosie refleksji nad poznaniem nie-istnienia (śmierci) zwierząt, zwłaszcza w perspektywie zmian, jakie zachodzą w humanistyce (filologii), pod wpływem odkryć, które dokonują się w przyrodoznawstwie (zoologii); w gruncie rzeczy tom rejestruje (i charakteryzuje) proces (r)ewolucji świato(p)oglądu.
Prace, jakie tom zbiera, wpisują się w ramy (w porządku alfabetycznym), m.in. etnologii, filozofii, kognitywistyki, literatury, prawa, sztuki, teologii. Prezentowane w zeszycie teksty stanowią plon studiów, jakie prowadzą badacze rozmaitych orientacji i proweniencji, którym – co decydujące – bliska (a przynajmniej: nieobca) jest koncepcja zoofilologii zaklętej w ideę animal studies. Tym samym zawartość numeru wyznacza sui generis jednogłos w wielogłosie.
Tom, jaki oddajemy do rąk Czytelnika, zawiera zarówno artykuły i komunikaty, jak i recenzje oraz sprawozdania. Teksty, jakie zeszyt gromadzi, realizują nierzadko odległe od siebie wzorce gatunkowe: od bardziej zdyscyplinowanych rozpraw naukowych po mniej rygorystyczne formy interpretacyjne. Tym, co wszystkie te prace łączy, jest nie tylko podejmowana tematyka i przyjęty profil oglądu, ale również ranga poruszanych zagadnień i naukowy poziom ich opracowania.
2019-12-25
Czasopismo: Zoophilologica. Polish Journal of Animal Studies
Język:
PL
| Data publikacji:
25-12-2019
|
Abstrakt
| s. 127-134
W artykule na przykładzie stworzonego przez Kevina Warwicka robota z żywym mózgiem (Robot Gordon), rozpatruje się zjawisko tworzenia mózgowych organoid, których jednym z zastosowań może być zastąpienie zwierząt laboratoryjnych w eksperymentach neurologicznych. Pozostaje jednak pytanie, czy możliwe jest porównanie organoidów mózgowych i nie-mózgowych (organów na chipie). Według autora artykułu użycie izolowanego mózgu jest wątpliwe z etycznego punktu widzenia. Wraz z postępem technologii tworzone w laboratoriach mózgowe organoidy staną się bardziej skomplikowane, co może doprowadzić do sytuacji, w której stworzony zostanie świadomy podmiot, a jego cierpienie pozostanie niezauważone.
2019-12-25
Czasopismo: Zoophilologica. Polish Journal of Animal Studies
Język:
PL
| Data publikacji:
21-12-2021
|
Abstrakt
| s. 1-23
W artykule są przedstawione i omówione zjawiska związane z fauną występujące w bukolicznej poezji Szymona Szymonowica. Przedmiotem analizy są utwory wydane w zbiorze Sielanki i pozostałe wiersze polskie. Bestiarium z wierszy renesansowego autora, twórcy polskiej sielanki, jest analizowane w kontekście tradycji biblijnej i mitycznej. Zwrócono też uwagę na staropolskie i europejskie dziedzictwo kulturowe, ujęcia konwencjonalne i zrywające z konwencją oraz filiacje z polsko-ruską etnografią. Zbadano naturalny i kulturowy wymiar relacji zwierząt i człowieka. Egzemplifikacja zwierząt występujących w sielankach Szymonowica umożliwiła również określić funkcje, jaką pełnią one w świecie przedstawionym utworów.
2021-12-21
Czasopismo: Zoophilologica. Polish Journal of Animal Studies
Język:
PL
| Data publikacji:
22-06-2022
|
Abstrakt
| s. 1-20
Obserwujemy obecnie szóste, plejstoceńsko-holoceńskie wielkie wymieranie. Jednym z istotnych czynników przyczyniających się do dramatycznego spadku różnorodności dzikiej fauny i flory są zmiany klimatu. Ludzkość podjęła walkę ze zmianami klimatu w 1992 roku, kiedy to w trakcie Szczytu Ziemi w Rio de Janeiro przyjęto Ramową Konwencję Narodów Zjednoczonych w sprawie Zmian Klimatu. Niestety efektów tych wysiłków nie widać. Wzrost emisji gazów cieplarnianych doprowadzi do wymarcia połowy gatunków na Ziemi do końca wieku. Ograniczenie wzrostu temperatury do 2°C (w stosunku do ery przedindustrialnej) do 2100 roku oznaczać będzie zmniejszenie różnorodności gatunkowej o 25%. Naukowcy przestrzegają, że jeśli nie podejmiemy natychmiastowych działań, czeka nas katastrofalna utrata różnorodności biologicznej. Dzikie zwierzęta kręgowe już dzisiaj stanowią zaledwie 4% biomasy wszystkich kręgowców, dramatycznie niewiele w porównaniu z biomasą zwierząt hodowlanych.
2022-06-22
Czasopismo: Zoophilologica. Polish Journal of Animal Studies
Język:
EN
| Data publikacji:
09-06-2023
|
Abstrakt
| s. 1-12
Zaobserwowanie pozytywnego wpływu obecności zwierząt i relacji z nimi na ludzi stało się powodem projektowania programów terapeutycznych i resocjalizacyjnych z ich udziałem. Tego rodzaju programy są więc wdrażane w domach opieki dla seniorów, w ramach terapii zajęciowej dla osób z niepełno sprawnościami oraz mając charakter resocjalizacyjny są także realizowane w więzieniach. Mają na celu wspieranie osadzonych we wzmacnianiu kompetencji społecznych takich jak empatia, odpowiedzialność, sprawna komunikacja, cierpliwość. Uczestnicy tych programów oceniają je pozytywnie wskazując na podniesienie subiektywnie odczuwanego dobrostanu. W tekście przedstawiam krótki rys historyczny wykorzystania relacji ze zwierzętami dla poprawiania stanu psycho-społecznego ludzi, korzyści płynące z takich programów oraz znaczenie tych programów w jednostkach penitencjarnych.
2023-06-09
Czasopismo: Zoophilologica. Polish Journal of Animal Studies
Język:
PL
| Data publikacji:
29-12-2023
|
Abstrakt
| s. 1-20
Podczas pierwszej, drugiej i trzeciej fali zakażeń koronawirusem w Polsce autorzy prowadzili badania empiryczne online inspirowane teoretycznym potencjałem socjologii codzienności oraz socjologii katastrof. Jednym z problemów, który ujawnił się podczas realizacji tego projektu, była kwestia zmieniających się relacji ludzi i zwierząt, zmian zachowań zwierząt podczas lockdownu oraz zmian w zakresie zachowania ludzi wobec zwierząt. Interpretacje wyników badań przedstawione w tym artykule dotyczą dwóch sfer: sfery domowej – i zwierząt, które w niej zamieszkują oraz przestrzeni miejskiej – i zwierząt wolnożyjących (także zwierząt bezdomnych, porzuconych). Wyniki badań, zdaniem autorów, przyczyniają się do poszerzenia wiedzy o ludzko-zwierzęcej rodzinności oraz wiedzy o ekosystemach miejskich i możliwościach ich kulturowo-przyrodniczej eksploracji.
2023-12-29
Czasopismo: Zoophilologica. Polish Journal of Animal Studies
Język:
PL
| Data publikacji:
29-12-2023
|
Abstrakt
| s. 1-24
Autor podjął problem roli zwierząt wykorzystywanych w słowiańskich rytuałach czarnej magii w aspektach jakościowym i ilościowym przez wskazanie na gatunki, kolorystykę i udział przedstawicieli fauny w krwawych obrzędach ciemnego czarostwa. Polem obserwacji uczynił koncepcję Natashy Helvin przedstawioną w książce Rosyjska czarna magia. W trakcie analizy tego dzieła Autor wyłonił najbardziej aktywne zwierzę, jakim posługują się czarownicy: jest nim czarny kogut. Badacz odpowiedział na pytanie o przyczyny tego stanu rzeczy i podkreśłił bezwzględne uprzedmiotowienie wszystkich zwierząt w praktykach czarnych magów.
2023-12-29
Czasopismo: Zoophilologica. Polish Journal of Animal Studies
Język:
EN
| Data publikacji:
25-12-2019
|
Abstrakt
| s. 211-226
Celem niniejszego artykułu jest próba nakreślenia sposobów, za pomocą których Samuel Beckett wiąże śmierć z figurami owadów, stanowiącymi jeden z najbardziej dopracowanych i konsekwentnych tropów zwierzęcych w jego literackim uniwersum. Jak się okazuje, w przeładowanych antropocentryzmem dziełach irlandzkiego pisarza zwierzęta zaskakują czytelnika tym, jak wiele z ich gatunków oraz okazów zamieszkuje jałowe i martwe przestrzenie Becketta. Owady nie stanowią w tej kwestii wyjątku: w światach Becketta spotykamy muchy, pszczoły, szerszenie, osy czy mrówki. Wychodząc od antropocentrycznego odczytania dzieł autora Końcówki przez Alaina Badiou, autor przesiewa tę interpretację przez maszynę antropologiczną Giorgio Agambena oraz posthumanistyczne rozważania Rosi Braidotti. W odróżnieniu od figur ludzkich, które skazane są na niekończącą się agonię pozbawioną wieńczącego ją wydarzenia, owady zostają odczytane jako byty przynależące w pełni do śmierci, sporadycznie przebijające się poprzez jej mur do świata żywych. Podążając za tym rozpoznaniem, autor stara się ukazać powyższą tezę na kilku różnych planach. W artykule zostaje zinterpretowana rola Worma (dosłownie: Robaka) w Nienazywalnym, a także jego niejasny status ontologiczny. W Molloyu zanalizowana zostaje relacja Morana do jego pszczół: obserwacja ich tańca oraz odkrycie ich śmierci oraz zwłok. W końcu, w dalszych częściach artykułu odczytana zostaje fascynująca Becketta logika roju, a także metonimiczne związki owadów z technologią, których tanatyczne aspekty ujawniają intrygujące związki ludzi i nieludzi w dziełach autora Końcówki.
2019-12-25
Czasopismo: Zoophilologica. Polish Journal of Animal Studies
Język:
PL
| Data publikacji:
11-04-2024
|
Abstrakt
| s. 1-19
Celem artykułu jest zaprezentowanie, w jaki sposób Tiziano Scarpa promuje idee wegetarianizmu i weganizmu oraz dialogu międzygatunkowego w powieści La penultima magia. Autorka zaproponuje ekokrytyczną lekturę, która pozwoli prześledzić wartości tekstu związane z relacją człowiek-zwierzę. W pierwszej części autorka zastanowi się nad zasadnością hodowli zwierząt. Druga część będzie poświęcona idei weganizmu.
2024-04-11
Czasopismo: Zoophilologica. Polish Journal of Animal Studies
Język:
PL
| Data publikacji:
29-06-2021
|
Abstrakt
| s. 1-14
Tematem artykułu jest refleksja na temat obecności koni w przestrzeni miejskiej Krakowa. Zwierzęta te ze względu na swoją powszechną obecność na ulicach miasta stanowią jego integralną część. W tekście poruszona jest kwestia wykorzystania koni jako siły pociągowej w miejskich środkach transportu, straży pożarnej czy służbach porządkowych. Sytuacja koni przedstawiona jest w kontekście rodzącego się ruchu opieki nad zwierzętami, który swoimi początkami sięga XIX wieku. Tak duże wykorzystywanie koni przekładało się bowiem na ogromną skalę nadużyć wobec tychże zwierząt.
2021-06-29
Czasopismo: Zoophilologica. Polish Journal of Animal Studies
Język:
PL
| Data publikacji:
14-02-2022
|
Abstrakt
| s. 1-7
Książka brytyjskiego filozofa polityki i etyka AlasdairaCochrane’a zatytułowana Should Animals HavePoliticalRights? została wydana w roku 2019 w serii PoliticalTheoryToday przez wydawnictwo Polity Press. Jest to pozycja wpisująca się we współczesny nurt teoretyzowania na temat normatywnych aspektów relacji człowieka z innymi zwierzętami, który bywa określany mianem tak zwanego zwrotu politycznego. W recenzji omówiono strukturę książki i prześledzono Cochrane’owską myśl, która ewaluuje – w kontekście postulatu ochrony zwierząt i międzygatunkowej sprawiedliwości – istniejące instytucje, struktury i procesy polityczne, proponując interesujące ich modyfikacje i uzupełnienia.
2022-02-14
Czasopismo: Zoophilologica. Polish Journal of Animal Studies
Język:
PL
| Data publikacji:
29-12-2023
|
Abstrakt
| s. 1-21
W artykule omawia się rogate zwierzęta, opisane przez Klaudiusza Eliana w jego zoologicznym traktacie O właściwościach zwierząt (De natura animalium, XV 15; XVI 20). Elian prawdopodobnie powtarza relację Megastenesa o orientalnych zwierętach, występujących na Półwyspie Indyjskim. Autorka wnikliwie analizuje trzy gatunki zwierząt, wymienione pod lokalnymi (tj. niegreckimi) nazwami: 1) μέσοι, (2) καρτάζωνος and (3) ὑά<ρ>ιναι. Konkluduje, że zoologiczna nomenklatura Eliana jest pochodzenia średnioindyjskiego i odnosi się do trzech gatunków rogatych ssaków takich jak: (1) urial indyjski lub dzika owca orientalna (Ovis orientalis vignei vignei Blyth, 1841); (2) nosorożec indyjski lub nosorożec pancerny (Rhinoceros unicornis L., 1758); (3) gazela indyjska, zwana także czinkarą lub gazelą Bennetta (Gazella bennettii Sykes, 1831).
2023-12-29
Czasopismo: Zoophilologica. Polish Journal of Animal Studies
Karolina Czarnecka
,
Kathleen Farkas
,
Jaroslaw R. Romaniuk
Język:
EN
| Data publikacji:
09-06-2023
|
Abstrakt
| s. 1-18
Praca z traumą wymaga nawiązania solidnej relacji terapeutycznej, która ma na celu zaopiekowanie się z objawami traumy. Osoby z symptomami traumy często nie potrafią wykorzystać swoich umiejętności komunikacyjnych, są rozbite emocjonalnie co uniemożliwia im rozmowę z innymi i podjęcie terapii, w związku z tym wiele z nich rezygnuje z leczenia. Horse Assisted Education ( HAE), terapia wspierana przez konie wykorzystuje partnerstwo konia i człowieka, które prowadzi do zaangażowania i uczestnictwa w doświadczalnej i narracyjnej terapii traumy, prowadzącej do trwałej zmiany i wyzdrowienia. Niniejszy artykuł ilustruje model HAE w Polsce i jego zastosowanie w leczeniu objawów traumy. Trzy studia przypadków są wykorzystane do omówienia w jaki sposób partnerstwo człowieka i zwierzęcia sprzyja zaangażowaniu terapeutycznemu i ułatwia uczenie się poprzez doświadczenie oraz wgląd w symptomy traumy i powrót do zdrowia.
2023-06-09
Czasopismo: Zoophilologica. Polish Journal of Animal Studies
Język:
PL
| Data publikacji:
25-12-2019
|
Abstrakt
| s. 47-57
Zmiany w myśleniu o świecie manifestują się w zmianach dokonujących się w języku. Cmentarz dla zwierząt jest dobrym polem do obserwacji zmieniających się ludzko-zwierzęcych relacji. Bardzo różnorodne formy nagrobków i treść widniejących na nich inskrypcji, nieobwarowane formalnymi regulacjami czy jednolitą konwencją – choć niewątpliwie inspirowane wzorcem ludzkiego cmentarza – są świadectwem szczególnych więzi (przywiązania, przyjaźni, miłości), jakie łączyły zmarłe zwierzęta z ich opiekunami. Również świetnie dokumentują to, jak stopniowo zmienia się społeczny i kulturowy status zwierząt towarzyszących człowiekowi – jak przestają być one jedynie pozbawioną duszy żywą własnością, a stają się osobami, pełnoprawnymi członkami rodzin, zyskując prawo do szacunku, pamięci i godnego pochówku. Jednak zmiana ta jest procesem, który budzi opór, przejawiający się w próbach językowego rozdzielenia ludzkiej i zwierzęcej śmierci.
English
Русский
Język Polski